Archeologisch raadsel

Wat is dit?

Een archeoloog, verbonden aan de gemeente Hoorn (Noord-Holland), benaderde Aziatische Ingrediënten met de volgende kwestie:

‘Bij een van de onderzoeken in de binnenstad (16e eeuw) is een kuil aangetroffen waarin zich een grote hoeveelheid plantaardig materiaal bevond. Er bestaat een aanwijzing dat het terrein aan de VOC heeft toebehoord. Mogelijk is het materiaal uit het Verre Oosten afkomstig. Het betreft een tot nu toe onbekend plantaardig materiaal. Binnen Nederland hebben al veel paleobotanen naar het materiaal gekeken. Tot nu toe zonder resultaat.’

En hij roept onze hulp in:

‘Misschien heeft u een tip om dit materiaal te kunnen determineren (of herkent u het zelf)? De foto’s zijn onder de microscoop gemaakt, de ‘zaadjes’ (?) zijn ongeveer 1 à 2 millimeter groot. We weten niet zeker of het zaadjes zijn. Kortom een raadsel!’

En een raadsel is het zeker. Ik loop al een dag te peinzen en piekeren, de zaadjes doen me wel ergens aan denken, maar aan wat? Ik kan er de vinger niet op leggen. En zijn het wel zaadjes? Waren het niet ooit hele, kleine besjes? Vijf (!) eeuwen geleden. De kans is natuurlijk klein dat als zoveel paleobotanen het niet weten wij er hier wel achter komen, maar toch, wie heeft er een idee?


Reacties

Archeologisch raadsel — 42 reacties

  1. Ha, ha, zo word je nog eens de wetenschap ingesleurd, Robin!
    Maareh, zijn ze al geanalyseerd? Qua samenstelling dus. Want hoe weten ze zo zeker dat het zaad is en idd. geen ingedroogd besje?
    Ik moet zeggen, ze doen mij ook ergens aan denken. Ik ga mijn collectie eens langs.

  2. Mij doet het denken aan Iraanse gedroogde limoen, Limu Omani.
    Die zijn in het wel wat groter, maar de tand des tijds heeft deze wellicht heel erg doen inkrimpen?

  3. we hebben de zelfde produkt,neem morgen mee naar wah nam duivendrecht om te vergelijken.
    dit produkt of vrucht gebruiken we in het gerechten.

  4. Ik weet niet, cardemom is wel erg veel groter dan 1 à 2 millimeter. Dan zouden de zaadjes in de peul verschrompeld moeten zijn tot tiende millimeters?

    Zwarte kardemom

    Iemand op twitter en Nick Trachet op Facebook dacht aan vijg: “Mijn eerste indruk: dit is Ficus sp. Maar wel bijzonder klein voor een vijg. Nu bestaan er tientallen vijgensoorten over heel de wereld, dus misschien is dit een Aziatischsche soort met medicinale toepassing? Ik zou het vragen aan een Chinese apotheker. Is er geen binnenkant te zien?”

    Plaatje van ficus sp :
    ficus sp

    En limu omani? Nah, denk het ook niet, Corrinne.

    Ik zal de archeoloog eens mailen, misschien kan hij nog wat meer vertellen. Bijvoorbeeld over de binnenkant inderdaad. Al verwacht ik dat daar dus niks aan te zien is, anders had ie dat er wel bijverteld.

    FH, ik weet niet waarom je denkt dat ik of die archeoloog in de Wah Nam Hong in Duivendrecht zal zijn, maar dat is dus niet zo. Ik ben wel reuze benieuwd wat jij denkt dat het is. Kun je het niet gewoon hier vertellen?

  5. Weet je wat is , dat asem kandis.
    En die kun je in java krijgen (is niet makelijk te krijgen veel mensen weten het niet)
    En we hebben ze thuis.
    Teminste als ik zo kijkt is het zelfde als van ons.

  6. Ik bedoelde, met mijn idee dat het kardemom zou zijn, de zaadjes en niet de peul. Ze hebben een zelfde soort hoekigheid als die mysterieuze dingen op de foto en zijn natuurlijk ook zwart.

  7. Dat is gedroogde asam kandis , ik de foto vergeleken met mijn product , het zelfde.
    Maar ja als het toch niet is dan moeten ze maar verder onderzoeken.
    Asam kandis is ook tegenwoordig moeilijk verkrijgbaar je moet ze zoeken.
    Hier in nederland is niet verkrijbaar.

  8. ga door met onderzoek,en als je onze asam kadis toch wil zien stuur ik een foto.
    veel succes.

  9. Een foto zou sowieso leuk zijn, fh. Als je die naar mij zou mailen (op dit: emailadres) dan zet ik ‘m er hier ter illustratie bij. En misschien is het een idee om de asem kandis naast een lineaal te fotograferen?

  10. Ik heb een reactie van de archeoloog ontvangen. Ontkiemen zal na 400 jaar onder de grond niet meer lukken, maar proberen een dwarsdoorsnede te maken vond hij wel een goed idee. Als dat lukt tenminste, ze zijn zo klein. Verder hoeven de zaadjes vroeger niet zwart te zijn geweest, waarschijnlijker is zelfs dat pas in de grond zwart verkleurd zijn. Ze zouden wel enigzins gekrompen kunnen zijn, maar gezien de vochtige omstandigheden waarin ze al die jaren onder de grond zaten is dat niet erg waarschijnlijk. Maar ze kunnen natuurlijk al wel gedroogd zijn voordat ze onder de grond belandden. Misschien is het ook het “afval” van een andere bewerking van een ander product, dat het helemaal niet om deze zaadjes te doen was. Eigenlijk is er van alles mogelijk.

    Ik ben benieuwd of we er ooit nog achter zullen komen. Ik hoop het wel, maar vrees het ergste. ;-)

  11. Ik weet het niet, Michel, als ik google op Curry Tree Seeds zie ik toch echt veel grotere zaden dan 1 à 2 mm.

  12. Hihi, dat vind ik echt een heel vies idee! Iets wat zoooo lang onder de grond heeft gezeten. Zou daar nog geur aanzitten? Ja, misschien ook wel. Wie weet!

  13. Er zullen wat geurtjes bijgekomen zijn, zoals er ook zullen zijn verdwenen, maar misschien dat iemand het herkent, daarbij geholpen door het uiterlijk van de besjes/zaadjes.

    Het zal wellicht te duur zijn, waardoor ze het nog niet hebben gedaan, maar via chromatografie geloof ik dat er ook wel het een en ander te achterhalen is over de samenstelling. In chemische zin dan, en dan zijn er misschien weer mensen die dát herkennen als (van) een bepaalde plant. Samen met de foto’s van de zaden/bessen.

  14. Ik denk dat het sowieso een gedroogd fruit is… Zo ziet het er ook uit… Aziaten gebruiken veel gedroogde fruitsoorten in hun voeding, voor drankjes en huis-tuin-en-keuken-middeltjes (vroeger en nu ook).
    Zo op de foto lijkt het een gedroogde kumquat of tangerine.. Chinezen gebruiken het veel voor tegen keelpijn en hoesten…

  15. Ik neem aan dat de archeoloog al contact gezocht heeft met het nationaal herbarium? Daar lopen nogal wat specialisten rond met kennis van (neo)tropische flora, ook in gedroogde vorm.

  16. Het kunnen Aziatische wandelende takken-eitjes zijn… afmeting en vorm komen min of meer overeen.

  17. Beste iedereen!
    Dank jullie voor alle opties. Alle bekende collecties hebben we helaas al benaderd. Zonder resultaat tot nu toe. Testen op geur is een goed idee op zich, maar gezien de mestlagen in de omgeving van de kuil denk ik niet dat het resultaat erg fris zal zijn. Een doorsnede zou ik nog eens kunnen proberen (is wel een uitdaging, misschien lukt het met een chirurgen–mesje). Will be continued. Nogmaals bedankt zover. En mochten wij iets te weten komen zal ik het laten weten.

  18. Bij het zien van de foto moest ik gelijk denken aan gedroogde vijgen zoals Chinezen dat in de soep gebruiken. Die zijn bol en gesuikerd. De gedroogde vijgen uit andere landen zijn vaak weer plat.

  19. Dag,
    In enkele Sumatraanse gerechten gebruik ik asam kandis, die ik van familie uit Indonesie bestel. Zoals van enkele eerdere reacties gezien te hebben, herken ik het ook als zijnde asam kandis. Op java wordt meestal javaanse asam gebruikt, wat we hier kennen als tamarinde pulp. Ook wordt wel asam glugur gebruikt, dit is weer een andere soort asam.

  20. Zoals je op de foto bij mijn reactie van 2 december ziet is asem kandis ongeveer 10 x zo groot. Dus nee, dat is het echt 100% zeker niet.

  21. Goedemiddag,

    Allereerst, wat een heerlijke site dit. Precies waar ik naar op zoek was. Informatie over ingrediënten, recepten en tips en tricks. Fantastisch.

    Zijn dit misschien Keloewek noten?

    Vriendelijke groet,
    Hein Nagelmaeker

  22. Dankjewel voor je enthousiaste complimenten! :-)

    En nee, zijn veel en veel groter!
    Ik geloof dat het nog steeds een raadsel is. Ik ben benieuwd of ze er ooit nog achterkomen.
    Ze hebben wel beloofd het hier te melden, dus we wachten rustig verder.

  23. Vandaag in het Magazine van de Volkskrant (9-4-2016) staat een artikel over diverse pepersoorten. Op de overzichtsfoto staan wat pepers die overeenkomst vertonen met de foto’s van de onderzoekers in Hoorn. Het artikel heeft een hoog VOC-gehalte.

  24. Zaadjes van de Piper longum. Deze zijn vrij klein.
    Voorloper van de Piper nigrum.

    Zelf vroeger opgekweekt.
    Zal kijken of ik er nog foto’s van heb.

  25. Hm, dat zou misschien best kunnen. Qua grootte enzo. De archeoloog heeft nooit meer wat van zich laten horen. Wie weet zijn ze er al uit.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *