Calpis (Japanse frisdrank)

Japanse frisdrank Calpis Hoe heet het?
Calpis, Calpico, karupisu / カルピス (Japan).

Wat is het?
Calpis is een Japanse frisdrank op basis van magere melk (of eigenlijk mager melkpoeder) waarvan de suikers door de bacterie lactobacillus zijn omgezet in melkzuur. Calpis ziet eruit als verdunde melk, maar smaakt niet naar melk. Door de fermentatie smaakt het heerlijk fris, zoet, een beetje zuur. Het zou net als yakult goed zijn voor je darmflora en algehele gezondheid, ik vind het gewoon lekker.

Hoe te gebruiken?
Van origine is Calpis een soort aanmaaklimonade: je mengt 1 deel Calpis met 4 delen water. Je kunt ook blikjes/flesjes met kant-en-klare, reeds verdunde Calpis kopen: Calpis Water (zonder prik) en Calpis Soda (met prik). Die flesjes lijken flink goedkoper, maar per liter is dat natuurlijk niet zo. Calpis kun je net als limonadesiroop ook over geschaafd ijs schenken, mixen in een cocktail, blitzen met fruit of bijvoorbeeld mengen met (6 delen) melk in plaats van water. Net als karnemelk gebruiken in een marinade kan ook. Een aangebroken fles blijft in de koelkast nog lang goed.

Tips, weetjes & recepten

  • Calpis werd begin vorige eeuw door Japanner Kaiun Mishima ‘uitgevonden’. Hij had in Mongolië arak gedronken en ging dat thuis namaken. De naam Calpis is een vervlechting van de woorden “calcium” en “sarpis” (sanskriet voor botersmaak), maar in landen waar “pis” het minder goed doet (drie keer raden waar) noemt men het Calpico.
  • Calpis kwam een eeuw geleden op 7 juli 1919 op de markt en omdat op 7 juli het jaarlijkse sterrenfestival begint ontwierp men een blauwe verpakking met witte stippen (dat later wit met blauwe stippen werd) en de melkweg voor moet stellen.

Wat is er te koop? (klik hier)

Kaya (kokosnootjam)

Kaya voro ontbijt
Hoe heet het?
Kaya, kaya jam, kokosnootjam, kokosjam, coconut jam, coconut custard, kaya (Maleisië), seri kaya / srikaya (Indonesië), matamís sa báo / matamís na báo / kalamay-hatì (Filipijnen), ka ia / kaye / 咖吔 (China).

Wat is het?
Kaya is een soort custard maar dan iets dikker en op basis van kokosmelk in plaats van gewone melk, gezoet met palmsuiker en op smaak gebracht met pandan in plaats van kristalsuiker en vanille. Voor een extra rijke smaak worden soms de dooier van eendenei gebruikt in plaats die van kippenei. En in de Filipijnen gebruikt men vaker kokosroom in plaats van kokosmelk en melasse in plaats van palmsuiker.

Hoe te gebruiken?
In Maleisië en Singapore eet men kaya bij het ontbijt: gesmeerd op een soort sandwich van toast, vaak ook nog met een plakje boter ertussen, dippend in een kommetje superzachtgekookt eitje gemengd met een scheutje sojasaus. Het lijkt een rare combinatie, zoet en hartig en dat snotterig eitje, maar het is serieus lekker! Uiteraard kun je kaya ook verwerken in allerlei desserts, gebakjes en andere zoetigheden. Zelfgemaakte kaya is een kleine week houdbaar in de koelkast, kaya uit de winkel langer.

Tips, weetjes & recepten

  • Kant-en-klare kaya uit een potje is lang zo lekker niet als zelfgemaakte. Zelf maken is een werkje, behalve als je een Anova hebt! Voor het recept, zie hieronder (na de klik).
  • Klik voor inspiratie: 11 creaties met kaya uit Singapore.

Kaya biscuitje

Zelf kaya maken of wat is er te koop? (klik hier)

Mosterdolie

Mustard Oil
Hoe heet het?
Mosterdolie, mustard oil, सरसों का तेल (Hindi).

Wat is het?
Mosterdolie is simpelweg de olie die men perst uit mosterdzaad. Dat kan geel, bruin of zwart mosterdzaad zijn of een mengeling daarvan. Rauw smaakt mosterdolie net als bijvoorbeeld mierikswortel lekker pittig en scherp in je neus, maar eenmaal verhit smaakt de olie juist nootachtig zoet!

Hoe te gebruiken?
Mosterdolie wordt in India gebruikt om in te bakken en zelfs frituren (het rookpunt van mosterdolie is 250°C!), maar ook koud om gerechten op smaak te brengen. Omdat de olie zijn typische smaak verliest bij verwarmen zou ik hem alleen koud gebruiken, zoals Italianen bijvoorbeeld hun gerechten afmaken met een scheutje olijfolie. Of in dressings, chutneys, pickles, (dip)sausjes, raita etc. Combineert goed met vis en groenten. Mengen cq afzwakken met een andere olie is soms een goed idee.

Waarom mosterdolie ongezond zou zijn
Mosterdolie bestaat voor ongeveer een kwart uit erucazuur en ooit dacht men uit onderzoek te kunnen concluderen dat erucazuur slecht is voor je hart. Daarom bepaalden warenautoriteiten in het Westen dat mosterdolie alleen gebruikt mag worden voor extern gebruik, als massageolie bijvoorbeeld. Het betreffende onderzoek bleek later helemaal niet te deugen, maar het label “for external use only” is gebleven. Geen fijn label als je het voor je eten wilt gebruiken, maar het is echt gewoon veilig.

Tips, weetjes & recepten

  • Samenstelling van mosterdolie is als volgt:
    60% enkelvoudig onverzadigde vetzuren (42% erucazuur en 12% oliezuur)
    21% meervoudig onverzadigde vetzuren (6% omega 3 alfa-linoleenzuur en 15% omega 6 linolzuur)
    12% verzadigde vetten
  • Over het positieve dan wel negatieve effect van mosterdolie op je gezondheid wordt veel (onzin) geschreven op internet. De waarheid zal in het midden liggen en is bij normaal, culinair gebruik ook niet van belang. De beste reden om mosterdolie te gebruiken is omdat het lekker is, getuige ook dit artikel uit 2011: Amerikaanse chefs ontdekken mosterdolie.
  • Lees ook de posts op deze site over andere: oliën & vetten

Wat is er te koop? (klik hier)

Bleekselderij met gehakt

Chinese Bleekselderij met gehakt
Bleekselerij met rundergehakt ‘om de rijst te laten zakken’ heet dit gerecht uit Fuchsia Dunlop’s kookboek De Echte Chinese Keuken. Waarom rijst hulp nodig zou hebben om te zakken is me niet helemaal duidelijk, bij mij zakt die prima in combinatie met allerlei gerechten, maar ik vind het niettemin een leuk gerecht. Niet mindblowing lekker, maar lekker voor een doordeweekse dag, als je niet veel zin hebt om te koken. Het is snel klaar, de gefermenteerde chilibonensaus en zwarte rijstazijn geven het een instant Chinese smaak, de bleekselderij krijgt eindelijk ook eens de hoofdrol en het gehakt maakt dat je met dit ene wokgerecht en wat rijst klaar bent. Fuchsia raadt rundergehakt aan, maar varkensgehakt, half-om-half, kip of zoals hierboven lamsgehakt kan allemaal even goed. De verhouding selderij:gehakt kun je naar eigen wens aanpassen. Natuurlijk gebruiken ze in China een iets andere variant bleekselderij (qín cài), maar bleekselderij van eigen bodem is net zo lekker. Je kunt die eerst schillen, maar als je de bleekselderij toch in kleine blokjes snijdt lijkt mij dat overbodig. En tegen alle bleekselderijhaters zou ik willen zeggen: probeer het nog een keer met dit recept!

Klik hier voor het recept…

Shishito (Japanse chilipeper)

Shishito
Hoe heet het?
Shishito, shishito pepper, shishi tōgarashi / 獅子唐辛子 (Japans. Letterlijk vertaald: “kop van de leeuw chili”), kkwarigochu / 꽈리고추 (Koreaans, letterlijk vertaald: jodenkers peper). Bijnaam: Sweet Wrinkled Old Man Pepper.

Wat is het?
De shishito peper is een meestal groene, ± 9 cm langwerpige, als een Spaanse churro in de lengte geribbelde chilipeper uit Japan met een relatief dunne huid. Op de schaal van scoville stelt ze niks voor, shishito smaakt eerder naar paprika, misschien ietsje bitterder. Maar de grap is dat 1 op de 10 shishito’s tóch pittig is.

Hoe te gebruiken?
Shishito pepers gebruik je niet zoals normale chilipepers om gerechten te kruiden maar je eet ze als groenten of beter gezegd als snack of bijgerechtje. Bakken in wat olie of grillen tot er zwarte plekjes op komen. Tempura van maken kan ook. Prik er wel eerst een gaatje in, anders bollen ze eerst op om daarna te ploffen (zie foto). Serveren met bijvoorbeeld een drupje sesamolie, citroensap en wat zeezout. Maar de variaties zijn eindeloos. Het steeltje dient als handvaatje en eet je niet op. In de koelkast nog zo’n twee weken te bewaren. Invriezen kan wel, maar ik weet niet of ze dan nog zo lekker grillbaar zijn.

Tips, weetjes & recepten

  • Je kunt shishito eventueel vervangen door de wat makkelijker verkrijgbare Pimientos de Padrón, die lijken er verdacht veel op, zeker qua Russisch chili-roulette-gehalte.
  • Shishi tōgarashi niet verwarren met shichimi tōgarashi, Japans zevenkruidenpoeder.
  • Meer foto’s na de klik

Gegrilde Shishito pepers

Wat is er te koop? (klik hier)

Amsoi

Amsoi
Hoe heet het?
Amsoi, am choi, am choy, Brassica juncea var. rugose (L). In andere talen is er niet zo’n specifieke naam voor amsoi maar noemt men het: Indian mustard leaves, mustard greens, jiècài / 芥菜 (China)

Wat is het?
Amsoi is net als kai choi een variant in de enorme Aziatische mosterdkoolfamilie Brassica Juncea. Daarom smaakt amsoi een beetje mosterdachtig, een tikje bitter, maar niet bitterder dan bijvoorbeeld andijvie. Deze van oorsprong Afrikaanse plant verspreidde zich door de eeuwen heen via Afrika naar Azië en vandaar naar Suriname. In Nederland kennen we amsoi vooral uit de Surinaamse keuken. De stelen zijn stevig maar mals, de bladeren ovaal, groot en een beetje gekarteld. De amsoi op de foto is zo’n 60cm lang.

Hoe te gebruiken?
Snijd de kontjes eraf en spoel de bladeren afzonderlijk goed onder de kraan af. Droog eventueel af. Stapel de bladeren op elkaar en snijd in dunne reepjes. Twee minuten roerbakken is genoeg, iets langer stoven mag ook, gewoon met een knoflookje en bijvoorbeeld wat soja- of oestersaus. Amsoi kan ook rauw gegeten worden. Amsoi kun je in theorie wel een paar dagen in de koelkast bewaren maar krijgt al snel gekneusde en verlepte plekjes.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Empal Pedis (drooggebakken rundvlees)

Empal Pedis
Als je een rijsttafel samenstelt probeer je de gerechten vaak zo te kiezen dat er van alles wat is, een gerecht met rund, iets met kip, tempeh of tahoe, groenten, een eitje en zo verder. Veel Indische gerechten zijn inclusief saus en daarom is het altijd leuk om deze empal pedis er nog bij te serveren. Empal pedis is drooggebakken, pittig gekruid rundvlees. Je suddert het vlees eerst rustig gaar in een “soep” met kruiden en specerijen en later, vlak voor het opdienen bak je het zonder de saus (die gooi je weg of hergebruik je in een ander gerecht) droog in een koekenpan. Het vlees is dan lekker gekruid, mals van binnen met een lekker korstje en krokante stukjes van buiten. Ook als het niet lukt het vlees zo droog te bakken als boven op de foto, iets minder droog is ook nog steeds superlekker. En als je niet van pedis (pittig) houdt, dan is dit gerecht ook met weinig chilipeper nog steeds lekker.

Klik hier voor het recept (en extra foto’s) van Empal Pedis…

Rendang van eieren

Rendang van eieren
Lang wilde ik niks weten van Beb Vuyk en haar Groot Indonesisch Kookboek, dat eigenlijk het Groot Indisch Kookboek zou moeten heten, maar sinds een aantal jaren ben ik juist zeer gecharmeerd van haar simpele recepten. Zonder een toko in de buurt zet je binnen een handomdraai en voor weinig geld een zeer smakelijk Indisch gerecht op tafel.

Misschien komt het door mijn liefde voor deze eerste fusionkeuken dat ik mij niet erg druk kon maken om de zogenaamde “Rendang Gate” die een tijdje terug speelde. Jurylid Gregg Wallace van Masterchef UK had het gewaagd om te klagen dat de huid van de chicken rendang niet crispy was. Ach ja, denk ik dan, de beste man houdt nu eenmaal van knapperig kippenvel en ik geloof veel mensen met hem. Ik leg eerlijk gezegd het weke, bleke, lellerige vel van een gesmoorde kippenbout ook liever naast mijn bord. Big deal. Maar de rest van de wereld en met name Indonesië, Maleisië, Brunei en Singapore sprak er schande van. Alsof Wallace niet snapte dat rendang nooit crispy is. Internet ontplofte zowat. Ik dacht alleen, laat ze maar niet horen van onze rendang van eieren!

Klik hier voor het recept…

Indiase Mango’s (Aphonso)

Indiase Mango
Hoe heet het?
Indiase mango, Indian Mango. Op de foto : Alphonso mango.

Wat is het?
Zoals we in Nederland het aspergeseizoen hebben, hebben ze in India in dezelfde maanden april, mei en juni het mangoseizoen. En nadat in 2015 het EU-importverbod op Indiase mango’s werd opgeheven (iets met fruitvliegjes die we buiten wilde houden) kunnen wij er in Nederland nu ook van genieten. Er zijn een aantal overheerlijke rassen, maar iedereen is het er toch wel over eens dat de Aphonso het lekkerste is. De Alphonso mango is klein (zo groot een kleine avocado), minder langwerpig dan sommige rassen, heeft prachtig diep-oranje vruchtvlees en smaakt heerlijk zoet, sappig, bijna romig en heeft een warme, kruidige smaak die doet denken aan nootmuskaat.

Hoe te gebruiken?
De officiële manier om een mango te slachten is om eerst, rond/langs de pit, de twee “wangetjes” los te snijden. Die kun je met een lepel uitlepelen, eventueel nadat je eerst het vruchtvlees in ruitvorm ingekerfd hebt. De middelste plak, die waar de pit nog in zit, schil je eerst zo dun mogelijk en daarna snijd je het vruchtvlees rondom los. Lekker in lassi, smoothies, desserts of gewoon zo uit het vuistje. Een rijpe mango herken je aan een schil waarin geen of vrijwel geen groene vlekjes meer zitten. Deze mooie, rijpe, ingevlogen Indiase mango’s zijn niet lang houdbaar, meestal maar een paar dagen tot een week of anderhalf.

Tips, weetjes & recepten

Drie mango's

Wat is er te koop? (klik hier)

Jardaloo (curry met abrikoos)

Jardaloo curry
Deze curry uit de Parsi keuken wordt traditioneel met schapen- of lamsvlees gemaakt, maar dit recept van Kumar Mahadevan was voor biefstuk, ik maakte het met kalfsbiefstuk (van de Turkse slager) en ik lees overal dat het met kip ook kan. Eigenlijk ben ik anti-fruit in mijn eten, maar stiekem is deze curry gewoon erg lekker. Waarschijnlijk omdat hij het door de vijf gedroogde chilipepers wel kan hebben. De kardemom, kruidnagel en kaneel maakt hem geurig en kruidig. Ik word steeds meer fan van dit soort heerlijke ruikende Indiase curry’s, niet in de laatste plaats omdat ze zo goed in te vriezen zijn: slowfood dat de volgende keer opeens fastfood is. Lekker, bijzonder en gezond fastfood welteverstaan.

Klik hier voor het recept (en extra foto’s) van Jardaloo…

Garam masala

Garam Masala
Hoe heet het?
Garam masala.

Wat is het?
Garam masala is een Indiaas specerijenmengsel en betekent letterlijk “heet mengsel”. Maar dan niet heet als in scherp/pedis, maar heet als in warm/verwarmend. De geur is warm, aards en kruidig. Garam masala kan een variatie aan ingrediënten bevatten zoals zwarte en witte peperkorrels, kruidnagel, (zwarte) komijn, korianderzaad, kaneel of kassia, groene en zwarte kardemom en nootmuskaat of foelie. Elke regio in India heeft zijn eigen mengseltje, mijn favoriete garam masala is die van Madhur Jaffrey, de ingrediënten daarvoor zie je op de foto hierboven. Verderop vind je 4 varianten.

Hoe te gebruiken?
Garam masala wordt soms in het begin, bijvoorbeeld in gehakt of een marinade toegevoegd, maar vaker pas op het laatste moment om daarna nog wel even mee te koken. Het wordt dus niet zoals chaat masala over koude gerechten gestrooid of om iets op je bord nog op smaak te brengen. Zoals met de meeste gemalen specerijen kun je garam masala wel lang bewaren, maar de intense smaak gaat er wel vanaf.

Recepten met Garam Masala
* Galavat Kebabs (lamsgehaktballen)
* Tikka Masala (kip)
* Geroosterde bloemkoolroosjes

Madhur Jaffrey’s Garam Masala (uit Ultimate Curry Bible)
1 tl zaadjes van de groene kardemom
½ tl zwarte peperkorrels
½ tl kruidnagels
½ t zwarte komijn
1 tl versgemalen nootmuskaat
2 cm kaneelstokje
Roosteren vindt Madhur niet nodig. Doe alle ingrediënten in een oude koffiemolen en maal tot een fijn mengsel/poeder. Heb je hele nootmuskaat kun je die beter apart raspen op een microplane of nootmuskaatrasp en er pas later bij doen. En ik haal persoonlijk altijd de zwarte zaadjes uit de groene kardemompeulen, simpelweg omdat 2/3 van de peulen helemaal geen mooie zwarte zaadjes blijken te hebben maar uitgedroogde beige (zie foto). En omdat dat een rotklusje is maak ik meestal maar een beetje tegelijk, in tegenstelling tot veel recepten hieronder na de klik waar men wel hele kardemomepeulen in bijhoorlijke hoeveelheden maalt.

Meer recepten voor Garam Masala of toch maar kant-en-klaar kopen? (klik hier)

The Curry Guy van Dan Toombs

The Curry GuyDan Toombs is een Amerikaan in Schotland die al 30 jaar graag kookt voor zijn gezin. In 2010 begon hij het blog The Curry Guy om zichzelf meer te verdiepen in de Indiase keuken. Omdat hij bang was dat niemand er zou lezen verzon hij à la Julie Powell een gimmick: hij nam zich voor een jaar lang alleen maar Indiaas te koken. Ontbijt, lunch èn diner! En warempel, nadat Mail Online, Mirror en People aandacht aan zijn blog besteedden stroomden de bezoekers binnen.

En nu is er dus dit boek met zijn verzamelde recepten. Ik tel 11 voorgerechten, 18 klassieke curry’s, 12 grill gerechten, 8 groentegerechten en 10 “specialiteiten van de chef”. Op de groentegerechten na veel kip, veel lam, soms seafood of vis. Daarnaast zijn er nog 2 recepten voor basiscurrysaus, 6 voor het voorgaren van vlees enzo, 14 kruiden- & specerijenmengsels, 15 x chutney & raita, 4 x brood en 5 x rijst.

“Het voorgaren van vlees”, vraag je je nu misschien af? Ja, de tweede gimmick van Dan Toombs is namelijk dat hij probeert de smaken van de “English curry house curry” te benaderen. Op de cover van de oorspronkelijk Engelse editie staat ook netjes vermeld “Recreate over 100 of the best British Indian Restaurant recipes at home”. Veel Engelsen hebben een favoriete takeaway curry en zijn teleurgesteld als hun zelfgemaakte curry heel anders smaakt. Toombs ging talloze restaurants af, won het vertrouwen van de chefs die hun geheimen en recepten uiteindelijk graag met hem deelden. Het boek geeft dus een verhelderend inkijkje in de geschiedenis en werkwijze van Indiase restaurants, maar erg praktisch voor een thuiskok is het niet. Persoonlijk vind ik het nogal omslachtig om een basiscurrysaus te maken die je overal voor kunt gebruiken, om een bouillon op basis van specerijen te hebben klaarstaan, grote hoeveelheden knoflookgemberpasta te maken en je vlees voor te garen om daarna dan in een half uur een curry op tafel te kunnen zetten. Maar als je net als Toombs op zoek bent naar die typische smaken uit Westerse Indiase restaurants, dan is dit boek misschien iets voor jou.

Bestellen
Enthousiast geworden? Bestel bij Bol via deze link:
  The Curry Guy van Dan Toombs
en sponsor kostenloos en automatisch deze site..

Kookboek The Curry Guy

Chaat Masala

Chaat Masala

Hoe heet het?
Chaat masala, chat masala, soms fruit chaat masala.

Wat is het?
Chaat masala is een specerijenmengsel uit de Indiase keuken. De samenstelling kan verschilllen, maar de volgende specerijen zitten er vaak wel in:
* amchoor en/of gemberpoeder (voor het friszure)
* komijn en/of koriander en/of ajowan (kruidige anijssmaak)
* zwart zout en/of gewoon zout (hartig)
* chilipoeder en/of zwarte peper (pittig)
Soms komt daar asafoetida, gedroogde munt of gedroogde granaatappelpitjes bij. En in de kant-en-klare mengsel die te koop zijn bij de toko zit soms ook nog nootmuskaat, foelie, paprikapoeder, kaneel, venkel of zelfs kardemom.

Hoe te gebruiken?
Chaat masala wordt in India als finishing touch over chaat gestrooid. Chaat zijn allerlei kleine hapjes die voorafgaand aan een maaltijd worden gegeten. Dat kunnen gefrituurde hapjes zijn, maar juist ook vers fruit en salades. Buiten India wordt chaat masala ook gebruikt in vleesgerechten. Gemalen mengsels zoals chaat masala kun je beter niet al te lang bewaren, de geur en smaak gaat er snel vanaf.

Recepten met Chaat Masala
* Indiase guacamole met zwart zout en chaat masala
* Maïs met chaat masala boter
* Blokjes nashipeer (of ander fruit) met chaat masala en een snufje cayenne

~.~.~.~.~.~.~.~.~.~.~.~.~

Madhur Jaffrey’s Chaat Masala (uit Ultimate Curry Bible)
1,5 el amchoor
1 el gemalen komijn
2 tl gemalen zwarte peper
1 el cayennepeper
1,5 tl zwart zout (kala namak)
2 tl zout
Alle ingrediënten zijn al gemalen, dus is het een kwestie van mengen.

~.~.~.~.~.~.~.~.~.~.~.~.~
Meer recepten voor Chaat Masala of toch maar kat-en-klaar kopen? (klik hier)

Masala Mais

Recept voor Indiase Masala Mais
Dit is een supermakkelijk recept om snel een Indiaas bij- of groentengerecht op tafel te zetten, bijvoorbeeld bij een gegrilld kippetje. In plaats van een blikje mais kun je ook een hele maiskolf nemen (15 minuten koken in water met een schepje suiker) en die serveren met de gekruide boter. De chaat masala (let op, dat is dus geen garam masala) maakt het friszuur door het gedroogde mangopoeder, warm kruidig door de komijn, cayenne zwarte peper en geeft de smaak van ei door het zwart zout.

Ingrediënten Masala Mais
1 blikje mais (300g)
70g boter
2 el limoensap
1 tl chaat masala
1 tl suiker
1/2 tl chilipoeder
2 el fijngehakte verse koriander

Verhit de boter in een pannetje, voeg het limoensap, de chaat masala, de suiker en het chilipoeder toe en laat 20 seconden meebubbelen in de hete boter. Voeg dan de mais toe en warm door. Eventueel beter op smaak brengen met extra chaat masala en/of zout. Vlak voor serveren bestrooien met de gehakte koriander.

Recept uit: Benares van Atul Kochhar.

Maïskolf met Indiase kruidenboter

Kala Namak (zwart zout)

Kala Namak, zwart Himalayazout
Hoe heet het?
Kala namak, zwart zout, zwavelzout, zwart Himalaya zout, Himalayan black salt, Indian black salt, sulemani namak, bire noon, kala noon, pada loon, bit lobon.

Wat is het?
Kala Namak is steenzout dat voornamelijk bestaat uit gewoon zout (NaCl) met wat zwavel (S), greigiet (Fe2+Fe3+S4) en andere elementen. Het is geen natuurlijk product dat wordt gewonnen in een zoutmijn maar wordt volgens eeuwenoud recept gefabriceerd door roze Himalaya zout langdurig in een oven te verhitten met houtskool, kruiden en andere ingrediënten tot het vloeibaar en donker van kleur is. Die vloeistof wordt uitgestort zodat het stolt en dan heet het kala namak. De zwavel geeft het een sterke geur van gekookte (sommige zeggen rotte) eieren. De greigiet maakt het roodbruin, grauwgrijs richting zwart (foto), maar gemalen tot poeder krijgt het een lieflijke oudroze of lila kleurtje.

Hoe te gebruiken?
Omdat dit zout naar ei smaakt wordt het veel gebruikt in veganistische en Ayurvedische gerechten. Je gebruikt het gewoon als zout in allerlei warme en koude gerechten zoals bijvoorbeeld pickles, chutneys, raita’s, deeghapjes, salades of koude drankjes, op popcorn of naan. Het is de typische smaakmaker in het specerijenmengsel chaat masala. De houdbaarheidsdatum die erop staat is natuurlijk onzin, daar hoef je je niks van aan te trekken.

Tips, weetjes & recepten

  • Let op: in de heksenwereld kennen ze ook zwart zout, maar dat zout is niet eetbaar.
  • Niet verwarren met “gewoon” Himalaya zout, dat is roze door de ijzer die erin zit. Of met zwart Hawaii zout a.k.a. lava zout, dat is zeezout vermengd met actieve kool (Norit dus). Of met rood Hawaii zout, dat is zeezout vermengd met rode klei. Hieronder op de foto van links naar rechts: rood Hawaii zout, zwart Hawaii zout, gewoon zeezout, roze Himalaya zout en zwart Himalaya zoutpoeder.

Rood, zwart, roze en paars zeezout

Wat is er te koop? (klik hier)

Taiwanese worstjes (Shang Tang)

Taiwanese Sausage (Shang Tang)
Hoe heet het?
Taiwanese worstjes, Taiwanese sausages, xiāng cháng / shang tang / 香腸.

Wat is het?
Taiwanese worstjes zijn ± 10 cm kleine worstjes die lijken op de hier eerder besproken Chinese worstjes maar Taiwanese worstjes zijn zoeter, minder gefermenteerd en minder gedroogd. Eigenlijk zijn ze aangenamer, lekker zoet en gekruid. Traditioneel van varkensvlees gemaakt, maar tegenwoordig in hippe kringen (in Taiwan) ook van bijvoorbeeld eend of hert.

Hoe te gebruiken?
In Taiwan worden dit soort worstjes gegeten als borrelhapje bij een biertje of verwerkt in een Taiwanese “hot dog” genaamd 大腸包小腸 (“klein worstje in grote worst”). In plaats van op een broodje gaat het worstje op een opengeknipt tweede, dikker worstje dat niet gevuld is met vlees maar met kleefrijst (zie foto). De worstjes moeten nog (een minuut of 5) gebakken of gegrilld worden voor je ze kunt eten. In stukjes gesneden vormen ze een fijne basis voor gebakken rijst of andere gerechten.

Tips, weetjes & recepten

  • Deze Shang Tang worstjes zijn tegenwoordig in Nederland (in 3 varianten) te koop maar de sticky rice sausage heb ik nog niet gespot. Beide zijn “makkelijk” zelf te maken al is worst maken natuurlijk wel bewerkelijk, maar moeilijk is het niet.
    Recepten/filmpjes om alles zelf te maken hier :
      * Taiwanese worstjes
      * Taiwanese rijstworstjes
      * Taiwanese hotdog maken
  • Lees eerder posts over andere soorten worst (Chinese worst, Vietnamese, etc)

Wat is er te koop? (klik hier)

Tajerblad

Tajer Blad
Hoe heet het?
Tajerblad, tayerblad, tajawiri, boterblad, Surinaamse spinazie, Olifantsoor, arrowleaf elephant ear / tayer leaf / Tahitian spinach (Engels), Xanthosoma Brasiliense (L), daun kimpul (Indonesië).

Wat is het?
Tajerblad is het jonge blad met lange steel van “de tajerplant”. Maar let op, er bestaan meerdere varianten van “de tajerplant”. Het tajer-blad dat je in de winkel vindt komt van de variant Xanthosoma Brasiliense. De zetmeelhoudende, harige tajer-knollen die worden gebruikt om Surinaamse pom van te maken zijn van de variant Xanthosoma Sagittifolium. Je zou van die variant ook het blad kunnen eten als je het jong oogst, maar feitelijk doet niemand dat. Tajerblad smaakt net als spinazie, alleen is de structuur iets zachter, iets fluweliger, misschien wel lekkerder.

Hoe te gebruiken?
Snijd of trek de stelen los van het blad. Snijd de kontjes van de stelen en gooi weg. Als de stelen erg dik zijn kun je er beter even een dunschiller overheen halen. Snijd in kleine stukjes en houd apart. De tajerbladeren kun je opgestapeld of samen opgerold in dunne reepjes snijden. Als er erg dikke nerven in zitten kun je die eruit snijden en bij de steeltjes doen. Verwerk net als spinazie, maar gaar eerst de stelen en doe een paar minuten later het blad erbij. In de Surinaamse keuken worden de stelen meestal met wat ui, knoflook en het onvermijdelijke maggiblokje gebakken. Wat currypasta erbij is ook lekker. Met een paar minuten is het klaar. Tajerblad kun je ook rauw eten in/als een salade. Tajerblad wordt snel lelijk en slap, meestal is 2 dagen bewaren (in de koelkast) wel het maximum.

Tips, weetjes & recepten

Venkelzaad

Venkelzaad
Hoe heet het?
Venkelzaad, fennel seeds, Foeniculum vulgare (L), saunf / sonp / perunjeeragam / shombei / sathakuppai / sopu / methe (India), 茴香籽 / huíxiāng zǐ (China).

Wat is het?
Venkelzaad is het gedroogde, groene zaad dat overblijft als de goudgele bloemen van de venkelplant zijn uitgebloeid. Van oorsprong Mediterraans maar tegenwoordig groeit het over de hele wereld. In Azië vooral bekend uit de Indiase en aanverwante keukens, maar venkelzaad is ook typisch voor de Sichuan keuken. De smaak is warm, anijsachtig met een grassig bijsmaakje en lijkt op de smaak van haar zusjes anijs, karwij, komijn en ajowan.

Hoe te gebruiken?
Venkelzaadjes worden meestal in hun geheel of gekneusd meegestoofd in curries, sauzen en bouillons of gebruikt in rubs en kruidenmengsels. Venkelzaad combineert goed met vis, varkens- en lamsvlees. Voor gebruik even roosteren in een droge koekenpan komt de smaak ten goede. Fijnmalen kan natuurlijk ook. Eventueel te vervangen door (minder) anijszaad of karwijzaad. Venkelzaad is luchtdicht maanden zo niet jaren te bewaren al zal de smaak wel teruglopen.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Aardappelkroketjes met Indiase twist

Indiaas gekruide aardappelkroketjes
Soms maak ik een niet typisch Indiase maar wel door India geïnspireerde maaltijd en denk, wat moet erbij? Rijst? Nee, te droog zonder saus. Nasi Kuning? Nee, past niet. Aardappelen? Nee, te Westers. Indiaas gekruide aardappelpartjes uit de oven? Nee, de oven is al bezet voor wat anders. Naan? Mweh. Pasta? Nee! Afgelopen Kerst wist ik het opeens: aardappelkroketjes! Al jaren niet gegeten, maar daar had ik zin in. Fluffy aardappelkroketjes. Maar ja, ik ga echt geen kant-en-klare aardappelkroketten serveren en zelf maken is me teveel moeite als het resultaat waarschijnlijk gewoon gaat lijken op die uit de winkel. Maar wat als je ze nu wat spannender maakt? Met kurkuma, mosterdzaad, verse koriander en chilipeper?

Volgens google bestaan ze niet, Indiase aardappelkroketten. Of ja, Aloo Tikki misschien, maar die zou ik eerder aardappelkoekjes noemen, geen kroketten.
Vandaar hier nu een wereldprimeur: Hollandse aardappelkroketjes met Indiase twist.

Klik hier voor het recept (en stap-voor-stap-foto’s) van deze aardappelkroketjes…