Gember (djahé)

GemberHoe heet het?
Gember, verse gember, gemberwortel, ginger, djahé / djahe / jahe (Indonesië), jiāng / 薑 of shēng jiāng / 生薑 (China), shōga / 生姜 (Japan), saeng-gang / 생강 (Korea), andrak (India), khing / jhing / ขิง (Thailand), gung (Vietnam)

Wat is het?
Gember is de wortelstok van de tropische plant Zingiber officinale. Samen met knoflook echt een van de basisingrediënten in vele Aziatische keukens.

Hoe te gebruiken?
Schillen/schrappen hoeft niet perse. Als je plakjes of reepjes wilt gebruiken, snijdt dan “op de draad” schijfjes af zodat je geen taaie vezels/draadjes krijgt. Fijngehakt maakt het niet uit. Raspen kan ook, alleen lijk je dan veel minder over te houden en komt er veel vocht vrij. Gemberpoeder is vooral handig in gebak en koekjes maar meestal is verse gember toch echt te prefereren boven gemberpoeder. Gedroogde stukken gember zijn geschikt in stoofpotten, je vist ze er voor het opdienen weer uit. Gember heeft een frisscherpe, citrusachtige smaak. Vers smaakt ze zachter dan gedroogd. Dus als je in een recept verse gember vervangt door gedroogde moet je daar rekening mee houden en veel minder gebruiken. Hoe verser en jonger de gemberwortel, hoe zachter de structuur en hoe dunner de schil. Bewaren hoeft niet perse in de ijskast.

Tips, weetjes & recepten

  • Vervangen van gemberpoeder door verse gember in recepten is:
    1 tl gemberpoeder = 2 cm verse gemberwortel
  • Van deze plant wordt in Azië soms ook de bloem gegeten.
  • Stemgember (de bolletjes gember, gekonfijt in gembersiroop zoals rechtsonder op de foto) is meestal geen goed substituut voor verse gember.
  • Klik hier voor een overzicht : familieleden v/d gember op een rijtje

Wat is er te koop? (klik hier)

Chilivlokken & Chilipoeder

Chilipoeder en chili vlokkenHoe heet het?
Chilivlokken, chilipeper vlokken, chili flakes, chilipoeder, cayenne peper, peperpoeder, pepervlokken.

Wat is het?
Chilivlokken zijn grofgemalen, gedroogde chilipepers, chilipoeder is fijngemalen gedroogde chilipeper. Maar let op: in het Westen wordt met chilipoeder vaak een kruidenmengsel bedoeld van gemalen chilipeper, komijn, oregano en vaak ook paprikapoeder om het milder te maken. Dit chilipoeder wordt gebruikt voor Zuid- Amerikaanse gerechten zoals chili con carne, gebruik dit niet in Aziatische gerechten. Niet dat het oneetbaar wordt, maar het smaakt dan echt anders.

Hoe te gebruiken?
Gedroogde chilivlokken en chilipoeder kunnen in principe wel “rauw” gegeten worden, bijvoorbeeld in een dressing, maar meestal wordt het meegebakken of meegestoofd. Het kan gemaakt worden van allerlei soorten chilipeper en dus enorm in scherpte variëren. Een halve theelepel goede cayennepeper kan al teveel zijn voor een gerecht en een halve cup mild peperpoeder te weinig. Opletten geblazen dus. Luchtdicht vrijwel onbeperkt houdbaar, al neemt de kwaliteit/smaak in de loop der tijd wel af natuurlijk. Tip: koop gedroogde chilipepers en maal je eigen vlokken/poeder.

Tips, weetjes & recepten

  • Alle posts mbt: chilipeper op een rijtje
  • Zie ook de post over een speciaal soort chilivlokken uit Korea: Gochugaru (redelijk mild en in recepten dus niet zomaar te vervangen door gewone chilivlokken) of die over een mild soort chilipoeder uit India: kashmiri chilipoeder
  • Met chilivlokken maak je zelf heerlijke: chili olie. Precies zo scherp als je zelf lekker vindt.


ZELF CHILIVLOKKEN MAKEN

Zelf een beetje chilivlokken maken

Zelf even snel chilivlokken maken van een gedroogde chilipeper
Heb je maar een snufje of theelepel chilivlokken nodig, dan is het het makkelijkste om een gedroogde chilipeper op een snijplank in kleine stukjes te verkruimelen/snijden. Tussen je vingers verkruimelen kan natuurlijk ook, maar dan moet je daarna goed opletten bepaalde lichaamsdelen niet aan te raken (ogen, neus of erger).

Zelf een voorraadje chilivlokken maken

Chili flakes maken in je keukenmachine
Heb je meer chilivlokken nodig, gebruik dan een keukenmachine. Even gokken hoeveel chilipepers je nodig hebt en dan blitzen maar. Het kan even duren voor het “pakt”, maar gewoon volhouden en als je kunt, flink schudden met dat ding, uiteindelijk win je het.

Zelf chilipoeder maken

Chilipoeder zelf malen in een koffiemolen
Heb je poeder nodig, dan is een oude koffiemolen misschien handiger. Maar let op, echt een fijn poeder zoals je kant-en-klaar koopt krijg je er niet mee, maar het is wel heerlijk “vers”. Vers als in “niet oud & muf”.

Chilivlokken malen met een chilimolen

Zelf Chili Flakes malen met een Chili pepermolen
Voor wie vaak een beetje chilivlokken gebruikt zijn er chilimolens uitgevonden. Zoals een pepermolen, maar dan met een ander maalmechanisme dat de stugge, harde, gedroogde chilipepers vermaalt tot chili flakes. Ik kocht er eentje voor 5 euro bij de Lidl, maar er zijn ook duurdere design merken. Persoonlijk maal ik dan liever af en toe een voorraadje chilivlokken in mijn keukenmachientje / blendertje en bewaar dat in een klein kruidenpotje. Er zijn leukere gadgets om te hebben hebben hebben.

Wat is er zoal aan chilivlokken en poeder te koop?
Chilipoeder, maar ook chilivlokken zijn tegenwoordig vaak gewoon te koop in de supermarkt. Alleen wel in kleine potjes en relatief duur. In de toko zelf een grote zak gedroogde chilipepers kopen kan echt lonen. Gedroogde chilipepers zijn vrijwel onbeperkt houdbaar en gaan ook weinig in kwaliteit achteruit. Totdat je ze fijnmaalt, dan gaat het snel.

Andere posts over (gedroogde) chilipeper enzo:

chilipeper gedroogde chilipeper Koreaanse gedroogde chilipeper (shilgochu) chilipeper voor Kimchi Kashmiri Chilli shichimi togarashi

Kashmiri Chilipoeder

 Kashmiri Chili Powder Hoe heet het?
Kashmiri chilipoeder, Kashmiri chili powder, Kashmiri chilli, Kashmiri mirchi, Kashmiri mirch.

Wat is het?
Kashmiri chilipoeder is een Indiaas chilipoeder dat milder van smaak is en feller rood van kleur dan gangbare chilipoeders. En ook al bestaat er wel een chilisoort die kashmiri heet, die zit er echt zelden in. Sterker nog, de chilipepers die er wel in zitten komen meestal niet eens uit Kashmir ook. Op zich niet zo belangrijk, zolang je er maar op kunt vertrouwen dat Kashmiri chili (poeder) mild en felrood is. Daarnaast bestaat er ook nog deggi mirch, dat is vrijwel hetzelfde, maar daarvan weet je zeker dat het een (milde) blend is.

Hoe te gebruiken?
Kashmiri chilipoeder gebruik je zoals ieder ander chilipoeder, maar is misschien extra geschikt voor mensen die niet zo van heel pittig houden, maar wel van Indiaas eten. In (Engelse) recepten wordt kashmiri chilipoeder vaak vervangen door een combinatie van chilipoeder met paprikapoeder (1:4), dus als je dat tegenkomt in recepten kun je dat weer terugvervangen met kashmiri chilipoeder! Luchtdicht nog heel lang te bewaren. Beter ook lichtdicht, zodat het niet verkleurd.

Tips, weetjes & recepten

  • Kashmiri chilipoeder Kun je dus vervangen door 1 deel cayennepeper met 4 delen paprikapoeder. Of door bijvoorbeeld Hongaars, heet paprikapoeder. Alleen is dat ook nog niet zo makkelijk te vinden in Nederland.
  • Recept: Tikka Masala van Kip
  • Scores op de schaal van Scoville:
    paprika = 100, kashmiri = 2.000, cayenne = 50.000.

Kashmiri chilipepers
Sinds het schrijven van de post kwam ik toch nog Kashmiri chilipepers tegen! En wel bij Westlandpeppers in de Lier. Het zijn weliswaar gedroogde pepers, maar ze ruiken echt heerlijk kruidig! Je krijgt meteen zin om te koken:
Gedroogde Kashmiri Chili

Andere posts over (gedroogde) chilipeper enzo:

Chilivlokken en Chilipoeder chilipeper gedroogde chilipeper Koreaanse gedroogde chilipeper (shilgochu) chilipeper voor Kimchi shichimi togarashi

Wat is er te koop? (klik hier)

Indiase Toko Remon in Rotterdam

Indiase Toko Rotterdam

Remon Afro Asian Market of Indian Foodstore Rotterdam
West-Kruiskade 87
3014 AN Rotterdam
tel. 010-4140955

Op de West-kruiskade, even verder dan de Wah Nam Hong of de Oriental zit Rotterdams best gesorteerde Indiase toko. Je zou het aan de buitenkant niet zeggen en de “Afro” in de naam kan je op het verkeerde been zetten, maar toch is het hier dat ik vaak mijn atta, jaggery, gepofte rijst, paneer of verse zuurzak haal.

Ze hebben ook een selectie aan verse, Indiase zoetigheden zoals gulab jamun, barfi en jalebi. Verschillende merken rijst, meel en heel veel dahl. Van TRS lijken ze alle zakjes te hebben, van grootverpakkingen groene kardemom tot nigelle en zwarte komijn. De verscheidenheid aan verse groenten is meestal beperkt. Maar zoek je Indiase ingrediënten die je bij andere toko’s niet kunt vinden, dan moet je zeker eens langs gaan bij vader Remon en zijn zoon.

Voor nieuwtjes en laatste aanbiedingen bekijk : hun facebookpagina
Voor de openingstijden klik: hier
Klik hier voor andere: Toko’s in Rotterdam
Klik hier voor andere: Indiaas georiënteerde toko’s in Nederland

Indiase Toko Rotterdam

Paneer of Panir (Indiase kaas)

Paneer of panir
Hoe heet het?
Paneer / panir / penir / chhena (India), peynir (Turkije), curd cheese, India style cheese, fresh Indian cottage cheese, Indiase kaas, vegetarische kaas.

Wat is het?
Paneer is een superjonge, verse kaas uit de Indiase en aanverwante keukens. Paneer wordt niet zoals “gewone” kaas gemaakt van melk met dierlijk stremsel maar van melk met citroensap of azijn. Daarom is deze kaas vegetarisch en heel makkelijk zelf thuis te maken. Paneer kun je net als halloumi bakken zonder dat het smelt. Het heeft vrij weinig smaak en kan voor tofuhaters een alternatief voor tofu zijn.

Hoe te gebruiken?
Paneer wordt meestal in dobbelsteentjes gesneden. Je kunt het rauw eten of meeverwarmen in een curry. Je kunt het ook bakken of grillen of nog lekkerder: kort marineren in wat olie met specerijen en dan bakken of grillen (zie foto onderaan deze post). Frituren in een beslag van kikkererwtenmeel is ook lekker. Zelfgemaakte paneer kun je in de koelkast hooguit een dag of drie bewaren maar je kunt het prima invriezen. Paneer uit de winkel is vaak wat langer houdbaar en kun je ook invriezen.

Indiase spinazie met panirTips, weetjes & recepten

  • Recepten:
    * Zelf paneer maken (inclusief tips)
    * Palak Paneer (Indiase spinazie à la blup)
    * Paneer Pakoras (paneer nuggets)
  • Niet verwarren met paneermeel. Paneer en paneermeel hebben niks met elkaar te maken, maar zoek je paneermeel? Kijk: panko!

Wat is er te koop? (klik hier)

Zelf paneer maken

Recept Paneer maken

In de vorige post kon je lezen over paneer, wat het is en wat je ermee kunt doen. Paneer kun je vinden in Indiase toko’s en biologische winkels, maar zelf maken is net zo makkelijk. Hier het recept:

Zelf paneer maken
1 liter volle, gepasteuriseerde melk
2 el citroensap of azijn

Breng de melk aan de kook. Als de melk kookt zet je het vuur uit, wacht tot de kook eraf is en voegt eerst de ene helft van het citroensap of de azijn toe. Roer een of twee keer, als het goed is begint de melk te stremmen (klonteren). Als niet, voeg dan meer citroensap/azijn toe. Laat het 10 minuten onaangeroerd staan. Bekleed een zeef met kaasdoek. Passeer de inhoud van de pan door de beklede zeef. Ben je bang voor zurige paneer dan kun je het nu eerst met koud water afspoelen. Beetje zout toevoegen kan ook. Bindt het doek dicht, knijp uit en leg er een zwaar gewicht op en laat een paar uur in de koelkast uitlekken waarbij je zorgt dat je het uitlekvocht opvangt.

Voor Tips & Tricks, Do’s & Don’ts, klik hier

Kip Tikka Masala

Chicken Tikka Masala
Kip tikka masala is een fusion gerecht, ergens in de 20e eeuw onstaan in curryhuizen in Engeland. Daarom bestaat er geen “authentiek” recept maar circuleren er duizenden recepten waarbij de termen tandoori en tikka nogal eens door elkaar gehaald worden. Maar volgens mij zit het zo:
Tikka slaat op de vorm van het vlees: stukjes of blokjes.
Tandoori slaat op de oven waarin het vlees bereid is: een tandoor.
Kip tandoori is roodgemarineerde, gegrilde kip. Dat kunnen stukjes filet, poten, drumsticks of zelf hele (gevlinderde) kippen zijn.
Kip tikka masala is tandoori (gegrild) van kipblokjes (tikka) in een pittige, kruidige (masala), romige tomatensaus.

Onderstaand recept uit de currybijbel is absoluut niet moeilijk, wel enigzins bewerkelijk maar zo lekker dat het alle moeite waard is.

Klik hier voor het recept…

Ginseng

ginsengHoe heet het?
Ginseng, ginsengwortel, Asian ginseng, true ginseng, panax ginseng (L) rén shēn / 人参 (China), insam / 인삼 (Korea), ninjin / 人参 (Japan), nhân Sâm (Vietnam), gunasingi (India).

Wat is het?
Ginseng is een plant met grillige wortels die met enige fantasie vaak op mannetjes met rare benen lijken, de Chinese naam betekent letterlijk genomen dan ook menswortel. Ginseng heeft nog 10 zusjes in de panax familie maar daarin zit minder of helemaal geen ginsenoside, de stof waar het allemaal om draait. Ginseng wordt namelijk niet voor de smaak gegeten, maar voor de gezondheid. Het zou je immuunsysteem verbeteren en je energie geven. De smaak is niet echt lekker, een beetje melig en bitter.

Hoe te gebruiken?
Snijd van verse ginseng eerst de topjes af (daar waar de wortel overgaat in de stengel) en stoof traditioneel in zijn geheel mee in medicinale soepen en stoofschotels. Je kunt er ook thee van trekken. Dat gaat van zowel verse als gedroogde wortel. De verse wortel kun je ook rauw eten. En let op, ginseng kan van invloed zijn op de werking van medicijnen. Gedroogde ginseng is jaren te bewaren en de vacuumverpakte, in de koelkast vaak ook wel een aantal maanden tot een jaar.

Tips, weetjes & recepten

  • Naast die (onechte) zusjes uit Vietnam, Amerika enzo wordt ginseng ook nog ingedeeld in haar 4 verschijningsvormen:
    * wilde ginseng: moeilijk aan te komen, hoe ouder hoe duurder .
    * verse ginseng: vers maar geteeld, anders zou het wel wilde ginseng heten.
    * rode ginseng: geschild, gestoomd en dan (zon-) gedroogd.
    * witte ginseng: onbehandelde, gedroogde ginseng.
  • Koreaans tegenhanger van de Joodse kippensoep: Samgyetang.
    Dit is een soep van jonge, hele kip met ginseng, kleefrijst , knoflook en “superfoods” zoals jujube of goji. Vooral gegeten in de zomer, op de warmste dagen van het jaar.

Samgyetang, Koreaanse soep

Wat is er te koop? (klik hier)

Lamsbout (India style)

Indiaas lamsvlees
Dit recept komt net als de India Style Biefstuk van laatst uit het Indiase kookboek van Kumar Mahadevan en ook voor dit recept paste ik eigenlijk alleen de bereidingswijze iets aan. Ik gebruikte geen lamskoteletjes maar een grote schijf lamsbout. Een mooi uitgebeend stuk lamsbout of lamsschouder insmeren met marinade en opbinden tot rollade lijkt me ook een goed plan. De combinatie van specerijen, yoghurt en saffraan geeft veel smaak aan het vlees zonder het te overheersen zoals in een curry. Het lam blijft in de hoofdrol.

Klik hier voor het recept…

Verse kokosnoot

Kokosnoot openen
Hoe heet het?
Kokosnoot, klapper of klappernoot, Cocos nucifera (L), kelapa / kelapa tua (Indonesië), dua / dừa (Vietman), maprow / maprao (Thailand), yé​zi​ / 鲜椰子 (China).

Wat is het?
Een verse kokosnoot is de rijpe steenvrucht (geen noot dus) van de kokospalm, een palmsoort die zo’n beetje over de hele wereld groeit, als het er maar warm en vochtig genoeg is. De kokosnoten worden meestal geplukt als ze groen en rijp zijn, daarna laat men ze verder rijpen/drogen zodat de schil bruin wordt en het vruchtvlees stevig & wit in plaats van zacht & lichtroze. Als men ze aan de palm laat zitten gebeurt dit vanzelf, voordat ze loslaten en naar beneden vallen.

Hoe te gebruiken?
Het beste is om gewoon even een priem en hamer te pakken en twee van de drie oogjes te doorboren om het kokoswater beheerst op te vangen in een kommetje. Dat scheelt geklieder. Daarna kun je eventueel grof geweld gebruiken om ‘m open te kraken: hamer, bijl of gewoon op de stoeprand rammen. Eenmaal gekraakt kun je het witte vruchtvlees er in stukken uit peuteren of in schraapsels uit schrapen. Kies in de winkel de zwaarste kokosnoot die klotst alsof ie vol water zit. Hoe lichter, hoe groter de kans dat ie oud en uitgedroogd of rot is. Thuis nog wel even te bewaren, maar ’t blijft lastig inschatten of ie nog goed is.

Tips, weetjes & recepten

  • Tip: blaker de kokosnoot (zonder kokoswater) op een gaspit tot ie zwart is. Als je geluk hebt laat het vruchtvlees daarna los zonder bruin velletje! (zie dit filmpje)
  • Zie ook de post over: jonge kokosnoot of over kokosmelk.

Kokosnoot open maken

Andere posts over of met kokos:

Jonge kokosnoot Kokosmelk en kokosroom Kokos Olie Geraspte kokosnoot Indian Style Steak kokos drogen

Kokosmelk, room of crème (santen)

kokosmelkHoe heet het?
De “1e persing” :
kokosroom, coconut cream, santen kental.
De “2e persing” :
kokosmelk, klappermelk, santen.
De geconcentreerde/ingekookte versie :
kokoscrème, creamed coconut, blok santen.

Wat is het?
Kokosmelk komt van het geraspte, witte vruchtvlees van een rijpe kokosnoot dat wordt gemengd en gekneed met warm water. Meestal gewoon water, soms het zogenaamde kokoswater uit de kokosnoot. Daarna wordt het mengsel in een kaasdoek uitgeknepen, het dikke, romige vocht noemt men kokosroom. Dit proces wordt herhaald, de kokospulp wordt dus voor een tweede keer gemengd met warm water, het vocht dat men er nu uitknijpt is minder dik en noemt men kokosmelk. Wat men in blikvorm verkoopt als kokosmelk is vaak een mengsel van die twee en kan enorm variëren in dikte/vetgehalte. Omdat verse kokosmelk al binnen een dag kan verzuren ging men het inkoken. Die blokken geconcentreerde kokosmelk (kokoscrème) kennen wij uit de Indonesische keuken en is vele maanden houdbaar. (niet te verwarren met kokosvet cq kokolie cq )

Hoe te gebruiken?
Zo’n blok santen kun je aanlengen met warm water om kokosmelk van te maken (1 blok is genoeg voor 1 liter kokosmelk), maar dat is minder lekker dan kokosmelk uit blik. Toch gebruik ik voor Indonesische gerechten vaak liever kokoscrème en voor andere gerechten ingeblikte kokosmelk. Blikjes kokosroom kun je verdunnen met water als je denkt dat je gerecht te romig/machtig wordt. Aangebroken kokosmelk, room of aangelengde kokoscrème kun je maar kort bewaren in de koelkast, invriezen is geen probleem. Gebruik een ijsklontzakje/bakje als je regelmatig maar kleine beetjes nodig hebt.

Tips, weetjes & recepten

  • Beetje suf maar duidelijk filmpje: kokosmelk maken
  • Let op: sommige blikjes kokosmelk zijn gezoet! Bedoeld voor desserts, maar die moet je gewoon nooit kopen, kun je ook niet per ongeluk je curry verpesten. Suiker toevoegen kun je zelf wel als het moet.
  • Net als bij koemelk komt de room na verloop van tijd boven drijven, dus als je kokosroom nodig hebt, bijvoorbeeld om een currypasta in te bakken, moet je je blik niet schudden voor gebruik. De hoeveelheid en dikte van de room kan enorm verschillen. Die in een blikje Nutco bijvoorbeeld is de moeite niet waard.

Andere posts over of met kokos:

Verse kokosnoot Jonge kokosnoot kokos drogen Kokos Olie Geraspte kokosnoot Indian Style Steak

Wat is er te koop? (klik hier)

Geraspte kokos (gedroogde kokos rasp)

geraspte kokosHoe heet het?
Geraspte kokos, gedroogde kokos, gemalen kokos, kokos vlokken, kokos snippers, kokos rasp, kopra, coconut flakes, shredded coconut, dried coconut.

Wat is het?
Geraspte kokos is het vruchtvlees van een rijpe kokosnoot (zo’n harige bruine, niet zo’n jonge witte) wordt eerst geraspt of geschaafd en in zon of oven langzaam gedroogd. Soms wordt het eerst besprenkeld met suikerwater, dan krijg je dus zoete kokosrasp.

Hoe te gebruiken?
Geraspte kokos wordt vaak gebruikt in koekjes, taarten, gebak, ontbijtproducten etc. Het geeft body en textuur aan curries. Ook lekker: een handje geroosterde kokos door een Thaise salade. Kokosrasp is het hoofdingredient van een van de lekkerste bijgerechtjes uit Indonesië: seroendeng! Gedroogde kokos is luchtdicht nog maanden te bewaren. In de diepvries van de toko vind je ook plakken “verse”, geraspte kokos. Die is nog niet gedroogd en heeft vaak een apart, gefermenteerd smaakje. Je kunt hier zelf kokosmelk van maken of roosteren/drogen in oven of koekenpan.

Tips, weetjes & recepten

Andere posts over of met kokos:

Verse kokosnoot Jonge kokosnoot Kokosmelk en kokosroom Kokos Olie kokos drogen Indian Style Steak

Wat is er te koop? (klik hier)

Biefstuk met Gebakken Ui (India Style)

Indiase biefstuk met gebakken uien

Ik heb er geen enkele moeite mee dat men in Azië en Aziatische restaurants biefstuk in plakjes snijdt en roerbakt, maar zelf, thuis heb ik dat wel. Als rood vlees liefhebber doet me dat pijn. Daarom sla ik die recepten vaak over of ik pas ze aan, zoals onderstaand recept uit Kerala. Ik vind het leuk een groot stuk entrecote, steak of ander rood vlees te gebruiken en dat feestelijk te presenteren op een grote plank of schaal.


Klik hier voor het recept…

Palmsuiker

Palmsuiker
Hoe heet het?
Palmsuiker, kokosbloesem suiker, kokospalm suiker, palm sugar.
(zie ook: goela djawa, gula jawa)

Wat is het?
Palmsuiker wordt gewonnen uit palmbomen. Bovenin, op de plek waar de palmboom bloeit, wordt een inkeping gemaakt waaruit dan langzaam sap komt gesijpeld. Dat sap wordt verzameld en sterk ingekookt tot er dikke, bruine pasta overblijft die net als borstplaat uithardt als je ‘m in vormpjes stort. Ik zou de smaak ook omschrijven als een donkere, karamel/koffie-achtige borstplaat met een licht zoutig en alcoholisch smaakje. Maar hoe lichter de kleur, hoe meer de smaak naar gewone suiker neigt.
Er bestaan op de wereld bijna 4000 palmboomsoorten, dus met de definitie “gemaakt uit palmbomen” zijn we er nog niet. Oorspronkelijk werd palmsuiker voornamelijk gewonnen uit de suikerpalm (arenga), de dadelpalm en op Java uit de Borassus (=>gula djawa). Maar tegenwoordig ook uit de sagopalm en de kokospalm (=>gula kelapa).

Hoe te gebruiken?
In zoete en hartige gerechten. De donkere, zoutige gula jawa is eigenlijk onmisbaar in de indische keuken. Ook al wordt gezegd dat je het kunt vervangen door bruine basterdsuiker, ik zou dat niet gauw doen. De zakjes palmsuiker (korrels) gebruik ik in Thaise en Vietnamese gerechten, maar zou geen moeite hebben die te vervangen door gewone kristalsuiker. De bruine kleur van palmsuiker kan een nadeel zijn, een thaise groene curry oogt minder frisgroen, maar ook een voordeel omdat het op gebak alleen even hoeft te smelten om toch een mooi, gekaramelliseerd effect te krijgen.

Tips, weetjes & recepten

  • Thaise PalmsuikerJe leest tegenwoordig veel over kokosbloesem suiker en dat dat hetzelfde zou zijn als gula djawa, maar aan een borassus palm groeien wel vruchten (lontar) maar geen kokosnoten. Zoek je kokosbloesemsuiker, dan moet je op zoek naar gula kelapa (kelapa=kokos). Al vermoed ik die hele naam kokosbloesem suiker verzonnen is door (slecht geïnformeerde) marketing mensen en dat het de bedoeling is dat je dure suiker uit de natuurwinkel koopt.
  • Foto’s: hoe het palmsap geoogst wordt
  • Foto’s: hoe palmsap ingekookt wordt tot palmsuiker
  • Lees alle posts over: suiker op een rijtje (maltose, melasse, palmsuiker, gula jawa, Chinese kandij, rijstsiroop, etc)

Wat is er te koop? (klik hier)

Maanzaad (blauw en wit)

MaanzaadHoe heet het?
Maanzaad, zwart cq blauw maanzaad of wit maanzaad, poppy seeds / opium poppy, khus khus / khas khas / kasakasa / posto (India)

Wat is het?
Maanzaad is het zaad uit de maanbol van de bolpapaver (Papaver somniferum), maar dan van een variant (Papaver somniferum var. Album) waar vrijwel geen opium in zit. Je zult er niet high van worden, al kan een drugstests er wel door beïnvloed worden. Het lijken op het eerste gezicht ronde, zwarte of grijze zaadjes, maar feitelijk zijn ze niervormig, blauw en met kleine deukjes erin (klik voor uitvergroting). Ze smaken een beetje nootachtig. Er is ook een witte variant, die wordt in sommige delen van India gebruikt als verdikkingsmiddel. Een beetje zoals wij bloem gebruiken. Wit maanzaad is hetzelfde als blauw maanzaad, alleen eerder, onrijp geoogst.

Hoe te gebruiken?
In Nederland wordt blauw maanzaad eigenlijk alleen gebruikt in/op brood, in Oost-Europa en Amerika ook veel in gebak en in India gaat het door de curry. Vaak niet meer dan een thee- of eetlepel, ongemalen. Eerst even roosteren is aan te bevelen. Wit maanzaad Wit maanzaad wordt wel eerst gemalen tot een poeder (ook vaak maar een thee- of eetlepel) en dan bij de curry- cq specerijenpasta gedaan en zorgt tijdens het sudderen voor verdikking. Heb je geen koffiemolentjeen geen zin om te vijzelen, dan kun je wit maanzaad ook eerst een uurtje weken in wat warm water, daarna kan een blender of staafmixer het (gemengd met de andere ingrediënten voor de currypasta) meestal ook wel aan. Ongeweekt zullen witte maanzaadjes in een blender harde pitjes blijven en dus niks doen voor je binding. Maanzaad is donker en droog een paar weken te bewaren, maar wordt daarna snel ranzig en bitter. Dus beter geen grote voorraad aanleggen.

Tips, weetjes & recepten

  • Blauw maanzaad geeft niet zo bar veel smaak aan een curry, als je het niet in huis hebt zou ik het eerder gewoon weglaten in een recept dan proberen te vervangen door iets anders. Als je geen wit maanzaad hebt zou ik dat ook gewoon weglaten en je gerecht op het laatst zonodig binden met maïzena.
  • Weetjes: het beste blauwe maanzaad schijnt uit Nederland te komen!
    En lekker voor op je boterham of in salade: ontkiemde maanzaadjes.
  • Recept: aardappel met maanzaad en camembert.

Wat is er te koop? (klik hier)

Kip Korma

Kip Korma
Kip Korma staat bekend als een milde curry, geschikt voor mensen die niet tegen hete pepers kunnen. De dikke, romige saus komt van gemalen noten (amandel, pistachio of cashew) en slagroom. Maar heb je Griekse yoghurt of kokoscreme in huis, dan werkt dat ook. Hieronder vind je twee versies, een prachtig lichtgroene gemaakt met pistache noten naar recept van Camilla Panjabi en eentje met amandelen naar recept van Madhur Jaffrey. Beide versies zijn heerlijk, die met pistache is wat meer werk, pakt soms wat grijs uit en is natuurlijk wat duurder. Als je niet van scherpe curries houdt zijn 8 chilipepers in het eerste recept misschien wat veel. Gewoon wat minder gebruiken kan prima, er blijft genoeg smaak over.

Klik hier voor het recept…

Indiase bloemkool

Indiase bloemkool
Groenten zijn hier in huis vaak een ondergeschoven kindje als we Aziatisch koken. Niet omdat we niet van groenten houden, integendeel, maar alle tijd en aandacht gaat naar het hoofdgerecht en daar vind ik simpelweg gekookte of gestoomde groenten dan vaak het lekkerst of “lekker genoeg” bij. Net als dat ik nooit nasi of bami zal bestellen bij een rijsttafel, gewoon witte rijst is het lekkerst.

Maar andersom kan natuurlijk wel! Aandacht en smaak geven aan je groentengerecht en daar dan een simpel stukje vlees of vis bij serveren. Of toch gewoon die curry. Hoe dan ook, bijgaand bloemkool recept is altijd wel lekker, met of zonder poespas ernaast.

Klik hier voor het recept…

Bamboe (bamboescheuten)

Bamboo shootsHoe heet het?
Bamboe, bamboescheuten, bamboespruiten, bamboo, bamboo shoots, bamboo tips, zhú sǔn jiān / 竹笋尖 / sǔn jiān / 笋尖 / sǔn / 笋 (China), juk sun / 죽순 / daenamu ssak / 대나무싹 (Korea), măng (Vietman), takenoko / 竹の子 / 筍 (Japan), rebung (Indonesië), labóng / tambô (Filipijnen)

Wat is het?
Bamboe is een grassoort, bijna een soort onkruid zo snel groeit het. Wat we eten zijn de scheuten die net (of zoals bij asperges nog net niet) de grond uitschieten. Van de 1575 soorten zijn er slechts 110 soorten eetbaar. Van nature zit er een stofje (taxiphyllin) in dat in je maag wordt omgezet in cyanide. Gelukkig is bamboe in de toko altijd voorbehandeld (simpelweg: goed doorgekookt) waarmee dat stofje is geëlimineerd. Verse bamboe (van de juiste soort in het juiste seizoen, bijvoorbeeld de winterbamboe op de foto) is mals, sappig en zoet, maar kan ook een beetje bitter zijn. Bamboe uit de vriezer komt erbij in de buurt. Bamboe uit blik stinkt.

Hoe te gebruiken?
Bamboe uit blik/zak/glas is in principe klaar voor gebruik, maar omdat het zo kan stinken is het beter ze eerst even te blancheren in kokend water. (tip: gebruik daarvoor het wittige spoelwater waarmee je de rijst hebt gewassen). Dan in plakjes of reepjes kort of wat langer meewokken, koken, bakken. Lekkerder is bamboe uit de vriezer te gebruiken. Echte verse bamboe heb ik nog nooit gezien in Nederland, behalve de Japanse bamboescheut bij Meidi Ya. (zie foto hieronder)

Tips, weetjes & recepten

Japanse Bamboe

Wat is er te koop? (klik hier)

Uit India van Kumar & Suba Mahadevan


Curry Kookboek Kumar Mahadevan Kumar Mahadevan werd in het zuiden van India geboren in een familie van brahmanen, dus koken was ver beneden zijn stand. Maar Kumar was eigenwijs en besloot op zijn 16e zijn hart en neus te volgen en naar de koksschool in Madras te gaan. Toen hij na vele jaren van keihard zwoegen in Indiase keukens in India en Australië op 30-jarige leeftijd in Sydney zijn eigen restaurant Abhi’s begon werd hij al vrij snel “ontdekt”. Net als in Engeland stond de Indiase keuken in Australië tot die tijd gelijk aan goedkope, inferieure rommel, iets wat je eet na het stappen of afhaalt als je geen zin hebt om te koken. Maar Kumar maakte zijn gerechten met mooie, verse ingrediënten en veel aandachte en dat sloeg aan. Kumar ontwikkelde zich tot een moderne chef, eentje die tradities respecteert maar er niet in blijft hangen. Nee, geen fusion, geen ingrediënten uit andere keukens mengen met de Indiase, maar gewoon met de tijd mee: een goede keuken staat niet stil.

Uit India is ingedeeld in 5 hoofdstukken: zout, bitter, zuur, gekruid en zoet. Dat komt gewoon neer op: 19 vegetarische gerechten (Kumar leerde pas vlees eten op zijn 16e, zijn vrouw Suba heeft nooit vlees gegeten), 24 met seafood (vis/garnaal/krab/inktvis/schelpdieren), 16 gevogelte (kip/kwartel/eend), 10 lam, 2 geit, 2 rund, 1 varken en 1 met hert. Uiteraard ook nog 10 desserts en als toegift wat chutney’s, sausjes, rijstgerechten en platbrood. Stuk voor stuk mooie, moderne en toch typisch Indiase gerechten. Het aantal ingrediënten per gerecht valt mee als je het vergelijkt met tradionele, Indiase gerechten en tegen als je het vergelijkt met recepten uit de Allerhande. Maar wie al een beetje thuis is in de Indiase keuken zal veel ingrediënten al op voorraad hebben, je boodschappenlijstje blijft dan heel beperkt. Twee ervaringstips, ook van lezers hieronder: veel recepten kunnen wat (extra) zout gebruiken en soms wat minder vocht/water.

Twee exemplaren te vergeven!
Aziatische-ingredienten.nl mag mocht 2 exemplaren van dit prachtige boek verloten onder lezers uit Nederland en België. Het enige wat je hoefde te doen was jouw mening over of ervaring met de Indiase keuken hieronder te vertellen en je emailadres in te vullen. De winnaars zijn inmiddels bekend. Gefeliciteerd Ed en Vic!

Bestellen
Niet gewonnen? Troost jezelf en bestel het gewoon zelf! ;-)
Bijvoorbeeld direct bij Bol via deze rode link (en sponsor kosteloos deze site):
  Uit India, door Kumar Mahadevan (NL versie is misschien niet meer verkrijgbaar)
  Uit India, door Kumar Mahadevan (Engelse versie)

Recepten gemaakt uit dit boek
Lamsbout India Style Biefstuk India Style
Lamsbout (India Style) & Biefstuk met gebakken ui en kokos (India Style)