Gomashio (Japans sesam-zout)

gomashio, sesam-zoutHoe heet het?
Gomashio / gomasio / ごま塩, Japans sesam-zout, Japanese sesame salt.

Wat is het?
Gomashio is een bekend, simpel “kruidenmengsel” uit Japan bestaande uit sesamzaad (goma) en zeezout. Te koop in een potje maar ook makkelijk (en beter) zelf te maken.

Hoe te gebruiken?
Eigenlijk is gomashio een soort furikake, bedoeld als “strooisel” over gestoomde (sushi)rijst. Maar gomashio wordt ook veel gebruikt als “extra lekker zout”, gewoon over een steak of tonijn, op gegrillde asperges, gecarameliseerde zoete aardappelen, teveel om op te noemen. Je kunt het mengsel ook in een pepermolen doen om het fijn te malen.

Tips, weetjes & recepten

  • Gomashio wordt meestal gemaakt met zwart sesamzaad, maar met wit sesamzaad of een mengsel van die twee kan net zo goed.
  • Recept: zelf gomashio maken

Wat is er te koop? (klik hier)

Homemade Gomashio

Gomashio eigengemaakt
Zelf gomashio maken is supermakkelijk en zoveel lekkerder dan kant-en-klaar uit een potje. Je hebt er alleen sesamzaad, zout, water en een koekenpan voor nodig.

Ingrediënten
50g sesamzaad (wit, zwart of beide)
5g (zee)zout
50ml water

Los het zout goed op in het water (gebruik warm water of de magnetron). Rooster het sesamzaad in een droge koekenpan op matig heet vuur. Blijf roeren en bewegen tot de zaadjes mooi geroosterd zijn, wat makkelijker te zien is als je (ook) wit sesamzaad gebruikt. Voeg dan het zoute water toe, blijf verwarmen en roeren tot de zaadjes helemaal droog en grauwgrijs geworden zijn en al het vocht is verdampt. Als je ze te vochtig laat kunnen ze gaan schimmelen. Laat ze in de pan afkoelen, daarna luchtdicht bewaren.

Zwarte kardemom

Hoe heet het?
Zwarte kardemom kun je onderverdelen in twee varianten:
Zwarte kardemom
=> Amomum costatum
(Chinese/Vietnamese keuken, grotere peul, links op foto)
Namen: amomum tsao-ko, cǎo guǒ / 草果.
=> Amomum subulatum
(Indiase keuken, kleinere peul, rechts op foto)
Namen: zwarte kardemom, black cardamom, brown cardamom, Nepal cardamom, large cardamom.

Wat is het?
Zwarte kardemom is de donkerbruine peulvrucht van een kruidachtige struik, lid van de gemberfamilie, zusje van de groene kardemom. De geur doet sterk aan kamfer denken, mottenballen dus. In India worden de peulen boven een vuurtje gedroogd en krijgen daardoor ook een rokerig aroma. (in China niet of niet altijd)

Hoe te gebruiken?
De zaadjes in de peulen worden in India gebruikt in sommige currymengsels, maar het is gebruikelijker om de hele peulen mee te laten sudderen in stoofpotjes. Voor het serveren er wel even uithalen. Droog en donker jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Steranijs

SteranijsHoe heet het?
Steranijs, star anise, star aniseed, badiane, anijsster, bājiǎo / 八角
(letterlijk: acht-hoorn)

Wat is het?
Steranijs is de gedroogde vrucht van de gele, narcisachtige bloem van het Illicium verum boom die zich opent in de vorm van een achtpuntige ster. Deze vruchten worden geplukt voordat ze rijp zijn. Zodat de ronde, glanzende zaadjes er nog in zitten. Steranijs zou qua smaak en geur erg lijken op anijszaad, maar toch zou ik het een nooit door het andere vervangen. Steranijs heeft de warme, diepe geur van Pastis terwijl anijszaad ook een beetje de geur van hooi heeft. Kan wel lekker zijn, maar is duidelijk anders.

Hoe te gebruiken?
Meeste recepten gaan uit van hele steranijs, niet het poeder. Laat een steranijsje meekoken in stoofpotten, stoofpeertjes, thee-eieren of edamame. Chinezen zuigen op een steranijsje (of waarschijnlijk alleen zo’n zaadje) voor een frisse adem. In een afgesloten potje op een donkere plaats tot wel twee jaar houdbaar.
Nogal hard om in een vijzeltje zelf tot poeder te vermalen, vandaar dat een potje gemalen steranijs wel handig kan zijn, hoewel de meeste recepten dus uitgaan van hele zaden.

Tips, weetjes & recepten

  • Heston Blumenthal zweert bij steranijs als je stoofvlees, marinade, jus of iets anders maakt waarbij je de vleessmaak wilt “verdiepen”. Gewoon een half steranijsje voor iedere ui die je carameliseert/bakt als basis voor een saus. Lees het artikel hierover in: de Guardian.
  • Recepten: Edamame, jonge soja boontjes, Cinnamon Beef Noodlesoup, Chinese Tea Eggs, Heston Blumenthal’s Perfect Spaghetti Bolognese, eigenlijk zijn er teveel recepten om op te noemen. Ook in de hachee zou het niet misstaan!
  • Meer info over steranijs: Gernot Katzer’s Spice Pages (in ’t engels en duits)
  • NB: in Japan groeit een boom (Ilicium Anisatum) wiens steranijsjes (shikimi / 樒) zo op het oog niet te onderscheiden zijn van Chinese steranijs maar die erg giftig zijn. Ze worden gebruikt in bloemstukken en als wierrook en zijn dus absoluut niet geschikt voor consumptie.
  • Steranijs niet verwarren met anijszaad:
    Aniseed

Wat is er te koop? (klik hier)