Takoyaki Pan voor Takoyaki

Takoyaki Pan
Hoe heet het?
Takoyaki pan, Japanse poffertjespan, takoyaki-ki / たこ焼き器.

Wat is het?
Een takoyaki pan is een Japanse versie van onze poffertjespan, alleen zijn de rondjes iets dieper/ronder en kleiner van diameter (de sojaboontjes op de foto illustereren dat hopelijk een beetje). Ze bestaan in allerlei uitvoeringen, licht, zwaar, aluminium, gietijzer, met of zonder anti-aanbaklaag, goedkoop, duur, met veel of weinig inhammetjes. Er zijn ook elektrische uitvoeringen, die zet je op tafel om gezellig met zijn allen takoyaki’s te maken (foto). Weer eens wat anders dan gourmetten.

Hoe te gebruiken?
Je verhit de licht ingevette pan, giet de kuiltjes vol met een soort pannenkoekenbeslag, laat daar een stukje octopus en extra smaakmakers in afzinken en zo gauw de buitenkant genoeg gebakken is om niet meer aan de pan te plakken draai je het poffertje een kwartslag om. Daardoor loopt er wat ongaar beslag in de pan. Wacht tot dat beslag weer net aan gaar is en draai de takoyaki nog een kwartslag. Wederom loopt er wat ongaar beslag uit en nu zou je een perfect rond en enigszins hol poffertje moeten hebben. Bak nog wat langer en draai regelmatig tot ze mooi egaal bruin en knapperig van buiten en silky van binnen zijn.

Tips, weetjes & recepten

  • Duidelijk instructiefilmpje van: Cooking with Dog.
    Na de klik hieronder het recept in het Nederlands uitgeschreven met linkjes voor meer uitleg van alle ingrediënten.
  • Er zijn ondertussen op de wereld al vele varianten verzonnen: hartig, vegetarisch, zoet. Eigenlijk zouden wij Hollanders, met onze pannenkoekentraditie de beste varianten moeten kunnen verzinnen. Met spek en appelstroop bijvoorbeeld.
  • Alternatieve pannen:
    * zo’n moderne, elektrische cake pop maker. (zie: filmpje)
    * een ouderwetse, Deense Æbleskiver-pan (Deense poffertjes)
    * een Hollandse poffertjespan, al is die niet ideaal. De takoyaki wordt niet mooi rond en zeker niet hol/luchtig van binnen. (ik probeerde het eerder, kijk: foto)

Recept na de klik (klik)

Wokken (pannen om te roerbakken)

Wok inbranden
Hoe heet het?
Wok / kuo / 鑊 (China), wadjan / wadjang / wajan / penggorengan (Indonesië), Chūkanabe / 中華鍋 (Japan).

Wat is het?
Wok is het Kantonese woord voor “kookpot”, 2000 jaar geleden ontworpen om zo snel mogelijk eten te bereiden omdat vuur/brandstof schaars was. Gemaakt van dun plaatstaal dat snel opwarmt en afkoelt en een bolle bodem waarlangs de vlammen de hele pan egaal verhitten. Die bolle vorm is vooral handig voor het roerbakken: je “schuifschept” met een wokschep heel makkelijk de ingrediënten om, zeker als je tegelijkertijd de wok omschudt, dat gaat moeizamer in een pan met platte bodem. In Nederland noemen we voor het gemak die met één steel een wok en die met twee handvaten een wadjan.

Hoe te gebruiken?
Een wok is multifunctioneel (roerbakken, frituren, stomen, sudderen, koken, alles doet men ermee), niet omdat een wok nou zo ontzettend geschikt is voor al die bereidingswijzen, maar meer omdat het meestal de enige pan was die men bezat. Dat is wel goed om in je achterhoofd te houden bij het lezen van recepten, want soms zijn andere pannen echt een stuk geschikter dan een wok. Bijvoorbeeld als je alleen een sausje maakt: gebruik een steelpannetje. Of als je gaat frituren: gebruik een stevige frituurpan. Of als je geen wokbrander hebt: gebruik een goede sauteer/hapjespan.

Hoe een wok te gebruiken ligt dus aan wat je gaat bereiden, op wat voor warmtebron je kookt, welk soort wok je hebt en wat je persoonlijke voorkeuren zijn. De één zweert bij een wok die een ander verfoeit. Hieronder een overzicht van de mogelijkheden:

Klik hier om verder te lezen…

Tamago pan (voor Japanse omelet)

makiyakinabe, japanse koekenpan voor omeletHoe heet het?
Tamago pan, tamagoyaki pan, Japanese egg omelettes pan, makiyakinabe / 巻き焼き鍋 / まきやきなべ of tamagoyakiki / 玉子焼き器 / たまごやきき (Japan).

Wat is het?
Een tamago pan is een speciaal, rechthoekig koekenpannetje om Japanse, opgerolde omelet (tamago yaki) mee te maken. Gebruikte materialen, afmetingen en dus prijzen kunnen enorm verschillen. Het pannetje op de foto is 19x13x3 cm, precies goed voor een klein huishouden en om omeletjes van 2-4 eieren mee te maken.

Tamago Nigiri (sushi met Japanse omelet)Hoe te gebruiken?
Pan op niet al te hoog vuur warm maken en licht inwrijven met een in olie gedrenkt keukenpapiertje. Giet een dun laagje geklutst ei in de pan en als de onderkant net gestold is en nog niet bruin en de bovenkant nog een beetje vochtig is rol je de omelet (mbv een spatel) naar jezelf toe op. Schuif de rol daarna van je af, omhoog de pan in. Vet de pan opnieuw in, giet een nieuw laagje ei in de pan waarbij je de rol aan het nieuwe laagje probeert te laten samensmelten, daarna de rol verder/weer oprollen en dit proces een keer of drie, vier, vijf herhalen. Het filmpje hieronder is vast duidelijker. De kunst is om te rollen als de omelet nog vochtig is zodat alle laagjes een beetje aan elkaar plakken. De omelet hoort bleek te zijn, niet bruin. Pan liefst met de hand afwassen, dan bakt ie bij elk gebruik minder aan.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Stoommandje, stoompan of stoommachine

Stoommandje, stoompan, stoomrekje

Hoe heet het?
Stomer, stoompan, (bamboe) stoommandje, stoommachine, steamer, zhēnglóng / 蒸笼.

Hoe te gebruiken?
Het principe is simpel: onderin zacht kokend water, bovenin eten in een geperforeerd schaaltje.

Wat is er te koop?


Stoompan

Eigenschappen: Aluminium, 2 verdiepingen stoompan, in meerdere maten verkrijgbaar, variërend van 15 cm tot wel 65 cm
Voordelen: in de grotere versies kun je ook hele vis of kip stomen of een aantal bordjes tegelijk.
Nadelen: neemt flink wat kastruimte in
Prijsklasse: ± € 20 – 60

Stoommandje in pan

Eigenschappen: inklapbaar, roestvrijstalen mandje
Voordelen: past in grote en kleine pannen. Goed afwasbaar. Neemt minste ruimte in.
Nadelen: let op dat er geen raar uitsteeksel in het midden zit. Dat is misschien handig om het mandje uit een hete pan te halen, maar zit verder nogal in de weg.
Prijsklasse: ± € 10,-

bamboe stomer

Eigenschappen: bamboe stomer
Voordelen: klein, niet te duur
Nadelen: niet echt lekker afwasbaar, maar daarvoor zijn er dan weer vetvrije papiertjes uitgevonden. Zie hieronder.
Prijsklasse: ± € 6,50 – 12,50

Electrische stomer

Eigenschappen: electrisch, 2 of meer verdiepingen
Voordelen: neemt geen ruimte in op je gasfornuis
Nadelen: vaak toch nog te klein voor vis/kip, passen amper borden in, neemt flink wat kastruimte in
Prijsklasse: ± € 60-140

 

Alternatieven
Stomen kan ook in een pastapan of couscoussière, op een electrische rijstkoker of geïmproviseerd met stalen vergiet of zeef in een gewone pan. Let dan wel op dat de deksel nog goed sluit en er geen stoom ontsnapt en dat het vergiet boven, niet in het water hangt. Verder hoorde ik van iemand die vis stoomt in haar rookoventje en last but not least is daar de stoomoven.

Welke is het beste?
Dat is natuurlijk niet te zeggen, het ligt maar net aan de eisen die je stelt. Maar dit zijn wat tips ter overweging:

  • Bedenk wat je er “maximaal” in zou willen stomen. Een paar dimsummetjes lukt met allemaal wel, maar een familie hoeveelheid groenten gaat niet lukken in zo’n klein mandje. En een hele zeebaars of kip lukt alleen in de grote, aluminium pan of misschien een flinke electrische stomer. (zeker niet die op het plaatje hierboven)
  • Heb je altijd genoeg plek op je fornuis, of kom je vaak pitten tekort? Dan biedt electrisch uitkomst. En bedenk dat zo’n joekel van een aluminium stoompan al gauw driekwart van je fornuis in beslag neemt. Een klein gaspitje in zo’n koffertje kan dan uitkomst bieden, maar toch.
  • Het is heel handig als je de etenswaren met bord en al kunt stomen. Je borden zijn meeverwarmd en je hoeft niet te klungelen om alles heel (!) uit de stomer te krijgen. Bedenk welke borden of bordjes je graag zou gebruiken en check of die passen voordat je een stomer aanschaft.

Handige hulpmiddelen
Hoewel bananenblad natuurlijk wel decoratiever en authentieker is, zijn geperforeerde, ronde vloeitjes iets praktischer om plakkende dimsummetjes en vieze mandjes te voorkomen (€ 2,65 voor echt heeeel veel vloeitjes). De plate savers zien er handiger uit dan ze zijn. Nadeel is dat het bovenste bord sneller gaart dan het onderste, hoewel de oplossing daarvoor misschien is om er gewoon een leeg bord bovenop te zetten. En tot slot bestaat er een “bordenpakker“, tenminste, dat is wat ik heb bedacht dat het is. Het stond er niet op.

Recepten voor de stoompan
Hoofdgerechten: Gestoomde dorade of zeebaars met sojasaus en gember of gestoomde zalm met zwarte boontjes. Beide lekker met
lauwwarme paksoi salade (waarbij de paksoi dus wordt gestoomd)

Lekker als lunch- of voorgerecht: hartige custardjes, gestoomde oesters of gestoomde coquilles. En natuurlijk altijd makkelijk, dimsummetjes als garnalenpasteitjes of varkenspasteitjes.