Gierst (millet)

gierst
Wat is het?
Gierst is het kleine, gele of witte korreltje (de kleur van de vliesjes kan variëren van wit, rood, geel, bruin tot zwart) van een graansoort die duizenden jaren geleden al door mensen werd gegeten. In Nederland is dat meestal pluimgierst, kortweg gierst genoemd, maar er zijn op de wereld nog minstens 6 andere soorten gierst! Grofweg in te delen in twee soorten:

Minor millets / husked grains
=> hebben een onverteerbaar vliesje, moet dus altijd gepeld worden
* Foxtail millet (en), trosgierst of vogelgierst (nl), Setaria italica (L), thinai / korralu / navane / kang / rala (India).
* Kodo millet (en), kodogierst (nl), Paspalum scrobiculatum (L), varagu / kodra / arikelu / harka (India).
* Little millet (en), kutkigierst (nl), Panicum sumatrense (L), samai / kutki / saamai / samalu / sama / chama (India).
* Barnyard millet / cockspur / Japanese millet (en), Japanse gierst / Europese hanenpoot (nl), Echinochloa crus-galli (L), kudiraivali / kuthiraivali / jhangora / odalu / oodalu / kodisama, bhagar, varai (India).

Major millets / naked grains
=> hebben geen hard, onverteerbaar vliesje, kun je ook ongepeld (volkoren) eten
* Proso millet / common millet / broom corn millet / hog millet / white millet (en), pluimgierst / gele gierst / goudgierst of in Nederland kortweg “gierst” genoemd, Panicum miliaceum (L).
* Pearl millet (en), parelgierst (nl), Pennisetum glaucum (L), bajra / bajri / sajje / kambu / cambu / sajjalu (India).
* Finger millet (en), vingergierst (nl), Eleusine coracana (L), ragi / kelvaragu / nachani / mandwa (India).

Hoe te gebruiken?
Makkelijk gezegd gebruik je gierst zoals je ook rijst gebruikt. Je kunt gierst dus gewoon koken, stomen, risotto of pilav mee maken, (half) vermalen tot meel om mee te bakken (vaak in combinatie met andere meelsoorten) of (griesmeel)pap of andere desserts mee te maken. Gierst wordt ook wel geweekt om pas daarna te vermalen tot slurry om pannenkoeken mee te bakken. Je kunt gierst ook poffen tot een soort kleine popcorn of gebruiken als couscous of bulgur. In India wordt gierst vaak in de snelkookpan bereid, niet zozeer om tijd te winnen, maar voor een extra fluffy resultaat. Maak de korrels na koken los, een beetje zoals bij couscous, om te voorkomen dat ze samenklonteren. De verschillende soorten gierst smaken ongeveer hetzelfde (een beetje granig en een tikje bitter) en zijn allemaal op dezelfde manier te bereiden. Gierst is in een afgesloten pot nog lang te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Meer informatie over gierst millets (Engels)
  • Een selectie Indiase gierstrecepten Raks Kitchen (Engels)
  • Sorghum, maize en teff worden door sommigen ook tot de giersten gerekend en door anderen niet. Misschien meer daarover later.
  • De teelt van gierst is niet belastend voor het milieu, gierst is een anti-oxidant, goed voor je metabolisme, hoog in vezels, veel vitamine B, ijzer en calcium, staat laag op de glycemische index, dus goed voor bloedsuikerspiegel en cholesterol. Maar voor meer informatie daarover kun je beter zoeken op een health-blog.

Welke soorten gierst zijn (oa in Nederland) te koop? (klik hier)

Pakora van ui (Indiaas gefrituurde uien beignets)

Indiaas gefrituurde uien
Onion pakora / pakoda / pakodi / ponako / bhaji / bhaji / bajji / fritters, allemaal woorden voor dezelfde snack: een Indiase versie van gefrituurde uienringen maar dan heerlijk gekruid en in een jasje van kikkererwtenmeel. Net als bij Japanse tempura kun je Indiase pakora van allerlei groenten maken, maar mijn favoriet is die van ui. Hoe je van een oerhollandse ui zo’n exotisch lekker hapje kunt maken.

Klik hier voor het recept…

Rijstnoedels (Rice Noodles)

Rijstnoedels - Rice Noodles
Hoe heet het?
Rijstnoedels, rijstmie, rijst noodles, rice noodles, sen gwi dtiaw (Thailand)
Brede: banh pho (Vietnam), sen yai (2cm) / sen lek (1⁄2 cm) (Thailand), hé fěn / 河粉 (China)
Dunne: rijst vermicelli / mihoen / mihun / bihoen / bihun, mí fěn / 米粉 (China), banh hoi (Vietnam), sen mii (Thailand), laksa (Maleisië).

Wat is het?
Om (brede) rijstnoedels te maken wordt rijstmeel (dat is fijngemalen rijst) vermengd met water tot een slurrie. Die slurrie wordt in een dun laagje gaar gestoomd en daarna in allerlei diktes gesneden (filmpje). Verse rijstnoedels zijn heerlijk zacht en glibberig, maar in het Westen kennen we ze eigenlijk voornamelijk gedroogd, dan zijn ze iets steviger. Om textuur of kleur te verbeteren verwerkt men vaak wat maizena of tapiocameel in het beslag. De (dunne) rijstvermicelli wordt iets anders gemaakt, een dikker deeg wordt in sliertjes geperst en die sliertjes worden gestoomd of gekookt (filmpje).

Hoe te gebruiken?
Rijst noodles zijn tijdens hun productieproces al gestoomd/gegaard, dus opwarmen is meestal genoeg: even wegzetten in warm/heet water tot ze zacht zijn. Het ligt aan de dikte hoe lang dat duurt, op de verpakking staat meestal wel een indicatie. Daarna verwerken in je gerecht of koud afspoelen en met een scheutje olie wegzetten voor later gebruik of mengen door een Thaise salade. Laat rijstnoedels niet te zacht worden als je ze ook nog wilt wokken. Gaan ze door de soep, dan is voorweken niet eens nodig, al doe ik dat liever wel. Dunne (ongeweekte) rijstvermicelli kun je in een paar seconde op 175°C knapperig frituren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Gedroogde tofuvellen (yuba)

Tofu vellen / tofu sheets
Hoe heet het?
Tofuvellen, tofu bladen, bean curd skins, dried tofu sheets, gedroogde tahoevellen, yuba (Japan), phù chúc (Vietnam), dried beancurd, bean skin, tofu film, fǔ pí (腐皮), youpi (油皮).

Wat is het en hoe gebruik je het?
Net als op gewone melk vormt zich tijdens het tofu productieproces een vel op de grote potten kokende sojamelk. Die vellen worden er voorzichtig afgehaald en aan horizontale stokken te drogen gehangen.
Let op, er zijn 3 varianten:

=> Gedroogde tofuvellen
gedroogde tofuvellenDe ondoorzichtige, gekreukelde, gelige vellen zijn volledig gedroogd. Ze verkruimelen al als je ernaar kijkt. Je zult ze eerst 20 minuutjes moeten weken in koud water. De vellen worden dan wittig, blijven redelijk stevig waardoor ze niet zo heel makkelijk scheuren, maar zich ook niet makkelijk plooien.
Gebruik: In stukken 20 minuutjes weken in koud water. Dan in 20 minuten of langer sudderen in de soep of hotpot. Ook in dessert-soepjes! Vullen en frituren is eigenlijk niet de bedoeling maar kan stiekem best. Droog, bij kamertemperatuur nog heel lang te bewaren.

semi-gedroogde tofuvelen=> Semi-gedroogde tofuvellen
De doorzichtige, gekreukelde, gelige, vettige vellen zijn maar half gedroogd en daardoor nog plooibaar. Ze zijn veel dunner dan de gedroogde, breekbare versie van hierboven en toch scheuren ze minder snel.
Gebruik: als ze te droog zijn geworden eerst even tussen 2 natte handdoeken leggen of toch gewoon even weken in water. Daarna vullen met een farce (gehakt vlees, vis, tofu, paddenstoelen, wat je wilt) en stomen, frituren, bakken of sudderen. Na openen luchtdicht afgesloten in de ijskast nog wel een tijdlang te bewaren. (zie recept)

=> Verse tofuvellen
Verse tofuvellen zijn nog weer dunner, plooibaarder en delicater dan de semi-gedroogde tofuvellen. Veel moeilijker te hanteren, scheuren makkelijk. Je vindt ze soms in het vriesvak.
Gebruik: ook als wrapper voor bepaalde dimsum. Zelf geen ervaring mee. Schijnt moeilijk te ontwarren te zijn. Waarschijnlijk niet of heel kort te bewaren in de ijskast.

Tips, weetjes & recepten

Andere posts over tofu enzo:

Gerookte Tahoe Silken Tofu Tofu Beignets Tofu-vellen Tofuzakjes Tofu sticks

Wat is er te koop? (klik hier)

Burmese tofu (tofu van kikkererwtenmeel)

Gele tofuHoe heet het?
Burmese tofu, Birmaanse tofu, kikkererwtentofu, gele linzen tofu, Myanmar tofu, yellow tofu, chickpea tofu, shan tofu, chana dal tofu.

Wat is het?
Burmese tofu is helemaal geen tofu maar een mengsel van kikkererwtenmeel, water, zout en kurkuma dat zachtjes wordt gekookt tot een dikke, vla-achtige pap, dan uitgestort in een bakblik en opgesteven in de koelkast. Je zou ook zelf kikkererwten kunnen weken en fijn kunnen malen, maar om dat echt fijn te krijgen lijkt me een hele klus. Burmese tofu smaakt een beetje als een mix tussen tofu en polenta, puddingzacht, hartig en weer eens wat anders.

Hoe gebruik je het?
Omdat het mengsel bij bereiding al doorgekookt is kun je het zo uit de koelkast, koud eten, precies zoals je ook koude (silken) tofu zou eten. Maar lekkerder is het even te frituren of met beleid (anders valt het uit elkaar) te bakken in een dun laagje olie. Daarna eten zoals je gefrituurde tofu zou eten: in een salade, een curry of met een sausje. Zelfgemaakte Burmese tofu kun je tot een week in de koelkast bewaren. Invriezen kan ook. De bevroren blokjes kun je zonder ontdooien zachtjes bakken.

Hoe maak je zelf Burmese tofu?
1 cup kikkererwtenmeel
3 cups water
1 tl zout
½ tl kurkuma
Kies een bakblik of rechthoekige bak en vet die in met een beetje olie.
Maak een papje van het kikkererwtenmeel, zout en kurkuma met 1 cup van het water. Voor een zijdenzacht resultaat passeer je dat 1 keer door een fijne zeef. Breng de andere 2 cups water aan de kook in een pannetje, giet het kikkererwtenmeelpapje erbij. Laat het nu zachtjes 5 minuten doorkoken terwijl je flink roert. Ik gebruik de mixer. Giet in je ingevette bakblik, laat afkoelen en zet daarna nog minstens uur in de koelkast. Duw de randen eerst een beetje los en stort dan voorzichtig uit op een snijplank.

Hoe maak je zelf gefermenteerde Burmese tofu?
Er is ook een iets ingewikkeldere, waarschijnlijk meer traditionele manier om Burmese tofu te maken. Daarvoor laat je het mengsel van water en kikkererwtenmeel eerst een nachtje fermenteren en gebruik je alleen het vocht en laat het bezinksel buiten beschouwing. Ik heb me er nog niet aan gewaagd, maar het lijkt me erg lekker en nog romiger. Het recept vind je hier: gefermenteerde kikkererwtentofu.

Burmese Tofu

Tteok (Korean rice cakes)

Koreaanse rice cakes, sticky rice cakes
Hoe heet het?
Korean rice cakes, sticky rice cake, rijstplakjes, rijst-sticks, tteok / ddeok / ddeock / duk / dduk / ddeog / thuck / 떡 (Korea).

Wat is het?
Een deeg van water en rijstmeel, kleefrijstmeel of een mengsel van die twee wordt eerst gestoomd en daarna een tijdlang gekneed zodat de gluten goed vrij komen en het deeg superelastisch en plakkerig wordt. Daar worden slierten van gedraaid die in stukjes worden gesneden of schuin in plakjes. De structuur is chewy en plakkerig (als taaie Italiaanse penne), de smaak is die van rijst. Erg lekker, al zijn er ook mensen die ervan gruwen.

Hoe te gebruiken?
De plakjes zijn bedoeld voor in de soep (tteokguk / 떡국 / Korean New Year Soup) en 10-15 minuten meegekookt in de bouillon die daardoor wit en gebonden wordt. De staafjes worden gebruikt in de tteokbokki / 떡볶이 en simpelweg 5-10 minuten gestoofd in een pittige saus op basis van gochujang, eventueel met groenten of vlees. Er zijn ook holle staafjes te koop, ontworpen om lekker veel saus op te zuigen. Eerst afspoelen met heet water helpt het laagje olie dat tegen het plakken wordt gebruikt te verwijderen. In de koelkast maanden houdbaar. Invriezen kan ook.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Glasnoedels

glass noodlesHoe heet het?
Glasnoedels, glas vermicelli, glasmie, glass noodles, bean thread noodles, cellophane noodles, fěn sī / 粉絲 / dōng fěn / 冬粉 (China), soe-oen / su-un / laksa (Indonesië), saewiyan (India), bún tàu / bún tào (Vietnam), woon sen / วุ้นเส้น (Thailand).

Wat is het?
In Nederland, China en Indonesië zijn we gewend dat glasnoedels dunne, een beetje doorzichtige noodles zijn, gemaakt van het zetmeel uit mungbonen. Maar feitelijk kunnen glasnoedels ook worden gemaakt van het zetmeel uit yam, (zoete) aardappel of bijvoorbeeld cassave en dik, breed of plat zijn. Van zetmeel wordt een slurrie gemaakt die wordt verwarmd tot een “lopend” deeg dat in sliertjes in kokend water wordt gegoten. Glasnoedels hebben niet veel smaak van zichzelf maar nemen makkelijk andere smaken in zich op.

Hoe te gebruiken?
In de soep: ongeweekt. Anders eerst 5-15 minuten weken in heet of kokend water, uit laten lekken en de glasnoedels zijn klaar voor verder gebruik. Koud in salades, warm in roerbakgerechten, Chinese fondue, gestoomde coquilles of scheermessen. Ze worden ook gebruikt in de vulling van loempia of jiaozi. In dat geval mogen ze eerst in stukjes geknipt worden. Ongeweekt frituren kan ook, dan krijg je knapperige, kroepoekachtige sliertjes.

Tips, weetjes & recepten

  • Klassieker uit Sichuan: klimmende mieren (glasnoedels met gehaktsaus)
  • Niet verwarren met mihoen. Mihoen is een dunne, Chinese noodle gemaakt van rijstbloem, niet rijstzetmeel. Mihoen gedraagt zich anders en valt eerder uit elkaar. Is ook witter, niet doorzichtig
  • Geschikt voor een glutenvrij dieet, maar check altijd de ingrediënten declaratie op het etiket, want niet alle glasnoedels zijn glutenvrij.
  • Japanse glasnoedels zijn meestal van aardappelzetmeel gemaakt en heten harusame / 春雨. Koreaanse glasnoedels worden gemaakt van zoete aardappel en heten dangmyeon / 당면.
  • NB. Bedoelen ze in Indonesië met laksa meestal deze glasnoedels, in de rest van de wereld bedoelen ze er een soort kokos noodle soup mee, bijvoorbeeld: Singapore Laksa.
  • Ook leuk & lekker: zelf koude mungboonnoedels maken

Glass noodles / glasnoedels

Wat is er te koop? (klik hier)

Liang Fen (koude mungbonen noedels)

Liang Fen, cold mungbean noodles
Een heerlijk, verkoelend, zomers gerecht, liang fen, koude mungbonen noedels.
Je maakt ze heel simpel zelf: mungbonen zetmeel met water even doorkoken, uitstorten, op laten stijven en dikke noedels van snijden. De dressing bestaat typisch uit (zoute) sojasaus, (koele) zwarte azijn en (hete) chili olie. Frisse lente-ui, koriander en wat gehakte pinda’s of sesamzaadjes voor de crunch erover en klaar is Kees. Het stelt niet veel voor maar ik vind het echt superlekker.

Klik hier voor het recept…

Rijstzemelen (Nuka)

rijstzemelen / rice bran / nukaHoe heet het?
Rijstzemelen, zilvervliesjes, rice bran, nuka / 糠 / ぬか (Japan).

Wat is het?
Rijstzemelen zijn de vliesjes die je overhoudt als je van gewone rijst witte rijst maakt. Het zit boordevol vezels en voedingsstoffen. Het lijkt een beetje op strandzand, alleen weegt het veel minder.

Hoe te gebruiken?
Men maakt er rijstolie van, gebruikt het om de vaat mee te doen, fikkies te stoken of ijsblokken van elkaar gescheiden te houden. In het Westen wordt ook wel gebruikt in brood of muffins, om die gezonder of glutenvrij te maken, maar de leukste toepassing is toch om thuis nukazuke te maken! Nukazuke zijn Japanse, ingelegde groenten. Niet ingelegd in azijn, maar in een licht fermenterend mengsel van rijstzemelen, water, zout en eventuele smaakmakers zoals chilipeper en gember. Met een beetje liefde en aandacht (je moet het mengsel dagelijks omwoelen) gaat het jaren mee en kun je er al die tijd je eigen groenten in “pickelen”.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Zwarte knoflook

Zwarte, gefermenteerde knoflookHoe heet het?
Zwarte knoflook, gefermenteerde knoflook, black garlic, hēi dàsuàn / 黑大蒜 (China), kuro ninniku / 黒にんにく(Japan), geom eun maneul / 검은 마늘 (Korea).

Wat is het?
Zwarte knoflook zijn gewone, witte knoflookbollen (Allium sativum) die men 30 tot 40 dagen bij een temperatuur 65-80°C in een vochtige (70-80%) ruimte te fermenteren legt. Daarvoor is geen schimmel, startercultuur of andere toevoeging nodig, het zijn puur de aanwezige suikers en aminozuren in de knoflook die een soort maillardreactie aangaan. Vandaar de zwarte kleur en de zoetige smaak. De structuur is zacht en plakkerig, als een te zacht dropje. Het ruikt heerlijk, naar kruidige bouillon of sojasaus maar het is absoluut niet zout. Naast dat alles smaakt het natuurlijk ook nog gewoon naar knoflook en heeft het als voordeel dat je adem er niet van gaat stinken.

Hoe te gebruiken?
Je kunt de gepelde teentjes zo (rauw) opeten of gebruiken zoals je normale knoflook zou gebruiken. Bijvoorbeeld heel simpel met wat pasta en olie, alleen hoef je de knoflook dan niet zo lang te laten zweten als rauwe, witte knoflook. Ik denk dat zwarte knoflook ook een goede vervanger voor zwarte boontjes kan zijn, zeker in een zoutarm dieet. Afgesloten in het donker nog maanden te bewaren, liefst in de koelkast.

Tips, weetjes & recepten

  • Lijst met recepten: in het Nederlands en hier nog een paar in het engels.
  • Sommige gefermenteerde producten zijn soms een beetje wennen qua smaak, maar deze zwarte knoflook durf ik iedereen aan te bevelen. Gewoon lekker. Bovendien erg gezond.

Wat is er te koop? (klik hier)

Tamari (Japanse, glutenvrije sojasaus)

tamari, Japanse glutenvrije sojasausHoe heet het?
Tamari / たまり of miso-damari / 味噌溜り(Japan), glutenvrije sojasaus, glutenfree soy sauce.

Wat is het?
Tamari is naast koikuchi (gewone, zoals Kikoman), usukuchi (lichte), saishikomi (dubbelgebrouwen) en shiro (witte) de vijfde basissoort Japanse sojasaus. Tamari wordt geproduceerd op een wijze zoals Chinese monniken in de 7e eeuw in Japan sojasaus introduceerden: met nauwelijks tot geen tarwe. Tamari is eigenlijk een bijproduct bij het maken van miso: het vocht dat vrijkomt tijdens het fermenteren van sojabonen. Tarwe maakt sojasaus zoeter en milder, dus tamari zou minder zoetig moeten smaken dan “normale Kikkoman”, hartiger en complexer, maar niet minder zout. .

Hoe te gebruiken?
Zoals je Chinese lichte, Japanse sojasaus of Indonesische ketjap asin gebruikt: als smaakmaker, dipsaus, in marinade, roerbakgerechten, etc.
Na openen in de koelkast nog maanden zo niet jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Klik hier voor een overzicht: de soorten sojasaus op een rijtje
  • Tamari is niet vanzelfsprekend 100% tarwe- en dus glutenvrij, check altijd het etiket als dat belangrijk voor je is.
  • Tip: je zou met tamari je eigen glutenvrije ketjap kunnen maken.
  • Ik vind tamari een beetje naar verschaald bier smaken, wat natuurlijk nogal raar is, maar ik ben benieuwd of iemand dat herkent.

Wat is er te koop? (klik hier)

Konnyaku

konnyakuHoe heet het?
Konnyaku, Konjac, konjak, konjaku, konyaku, ita konnyaku, devil’s tongue, voodoo lily, snake palm, elephant yam, Amorphophallus konjac(L), konnyaku / 蒟蒻 / 菎蒻 / こんにゃく(Japan), gonyak / 곤약 (Korea), jǔ ruò / 蒟蒻 (China).

Wat is het?
Konnyaku is een rubberig, doorzichtig, grijsgrauw blok met paarse spikkeltjes, gemaakt van de wortelknol van de konjak plant. Het bijzondere van deze duivelstongwortel is dat ze rijk is aan vezels, maar toch zeer laag in calorieën en koolhydraten. Zeer geschikt om bij af te vallen dus.

Hoe te gebruiken?
Goed afspoelen onder de kraan en dan een paar minuten in kokend water blancheren om zeker te zijn dat de vieze allstar-gympie-smaak van het weekwater verdwenen is. Daarna in plakjes of reepjes snijden en meesudderen in soepen (oden) en stoofpotten. De plakjes zullen niet van structuur veranderen en ook weinig tot geen smaak opnemen, maar toch heeft het wel wat. In de verpakking bij kamertemperatuur maanden te bewaren, maar ik bewaar ze toch liever in de koelkast. Uit de verpakking in wat schoon water in de koelkast nog een paar dagen te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Decoratieve snijwijze: snijd een plakje af van 4-5mm, snijd een sneetje in het midden, zodat je dus een “vierkant cirkeltje” hebt. Prop nu 1 uiteinde door het sneetje en voila, je krijgt een leuk gedraaid flubbertje als op de foto hierboven.
  • Van de konjac wortel worden ook shirataki noedels gemaakt. En tot voor kort ook jelly snoepjes. Zie hier een (via google translate vertaald) overzichtje van: allerlei verschijningsvormen van konnyaku
  • Filmpje van de Yunnan Girl over: konnyaku wortel

Wat is er te koop? (klik hier)

Besan (kikkererwtenmeel)

gram flourHoe heet het?
Besan, kikkererwtenmeel, chickpea flour, gram flour, garbanzo meel.

Wat is het?
Besan is een lichtgele meelsoort gemaakt van fijngemalen “chana dhal“, een klein, Indiaas kikkererwtje. Het heeft een beetje een nootachtige smaak, een hoog eiwitgehalte en bevat geen gluten. Wordt veel gebruikt in de Indiase keuken.

Hoe te gebruiken?
Kikkererwtenmeel wordt voor heel veel verschillende bereidingen gebruikt. In het beslag van pannenkoekjes en andere snacks of als bindmiddel in bijvoorbeeld gehaktballen. In dat laatste geval kun je het meel eerst even roosteren in een droge koekenpan om de nootachtige smaak naar boven te halen.

Tips, weetjes & recepten

  • Kikkererwtenmeel is bekend over de hele wereld. In Frankrijk maken ze er een soort dunne pizzabodems van, Socca genaamd. Alleen niet in de oven, maar in een pan en niet om te beleggen, maar om zo in punten op te eten. De Italianen doen iets soortgelijks en noemen het Farinata. En in het Midden-Oosten maken ze Falafel (gefrituurde vegetarische balletjes) en in Myanmar maken ze er een alternatief soort tofu van: Birmese tofu.
  • Recept: sev en murukulu (Indiase “zoutjes”)
  • Recept van Janneke Vreugdehil voor: Siciliaanse panelle
  • Als je maar een beetje nodig hebt en je hebt toevallig gedroogde kikkererwten in huis kun je die ook zelf malen in keukenmachine of koffiemolen.
  • In de veganistische keuken wordt in recepten één deel kikkererwtenmeel met één deel water gebruikt ter vervanging van een ei.

Wat is er te koop? (klik hier)

Shirataki noodles (konjac noedels)

Shirataki NoodlesHoe heet het?
Shirataki, konnyaku noodles, konjac noedels, konnyaku bami, konnaku pasta, miracle noodles, slim noodles, zero noodles, しらたき, 白滝.

Wat is het?
Shirataki noodles zijn witte, doorzichtige, glibberige noodles gemaakt van wortelknol van de konjak plant. Het bijzondere van deze duivelstongwortel is dat ze rijk is aan vezels, maar toch zeer laag in calorieën en koolhydraten. Zeer geschikt om bij af te vallen dus.

Hoe te gebruiken?
De noodles in een zeef onder de kraan afspoelen, daarna klaar voor gebruik. Traditioneel worden deze noodles in Japan meegestoofd in sukiyaki, maar nu de westerse afslankwereld ze ook heeft ontdekt circuleren er vele recepten op internet. Omdat ze van zichzelf geen smaak hebben worden ze meestal even meegestoofd in sauzen. Ze doen een beetje denken aan dikkere glasnoedels, maar met meer crunch. Voordeel is dat al kook je ze een half uur ze nog steeds lekker “al dente” zijn. In de originele verpakking nog een jaar of twee te bewaren in de ijskast. Invriezen kan niet.

Tips, weetjes & recepten

  • Kookfilmpje uit de serie “Cooking with dog” voor het maken van: Sukiyaki
  • Lees ook de post over konnyaku (grijzige plak plastic met paarse puntjes) of die over jelly snoepjes
  • Dankzij de low-carb aanhangers in de VS zijn er tegenwoordig van bijna alle italiaanse pastavarianten shirataki-versies. Ook meer en meer verkrijgbaar in veel verschillende soorten winkels in Nederland. Bij de toko zag ik mooi ingekerfde inktvislijfjes gemaakt van konjak. Net echt en misschien wel minder rubberig dan de diepgevroren echte inktvislijfjes?
  • Klik hier voor een overzicht: alle Japanse noodles op een rijtje

Wat is er te koop? (klik hier)

Harusame (Japanse glasnoedels)

Japanse glasnoedels
Hoe heet het?
Japanse glasmie, Japanese cellophane noodles, Japanese vermicelli, harusame saifun, spring rain noodles, harusame / 春雨 / はるさめ (Japan).

Wat is het?
Harusame betekent letterlijk “lenteregen” en is de algemene Japanse naam voor glasnoedels. Van oorsprong werden glasnoedels in Japan gemaakt van aardappelzetmeel. Je herkent ze in de verpakking aan de vorm: keurige, korte, 12 tot 18 centimeter, rechte, dunne, transparante “staafjes”. Soms wat dikker, soms rond, soms een beetje plat. Ze zijn net als de ons meer bekende glasnoedels van mungbonen of de iets minder bekende Koreaanse glasnoedels gemaakt van zoete aardappelen neutraal van smaak. De structuur is lekker glibberig & elastisch, ze zullen niet uit elkaar vallen als je ze te lang kookt of bakt.

Hoe te gebruiken?
Zet de glasnoedels 5-15 minuten weg in warm of heet water. Check (halverwege) of ze al goed (=zacht) zijn, dan afgieten en afspoelen onder de koude kraan. Nu kun je ze koud verwerken in koude salades, in de vulling van loempia’s en dumplings, in de soep of roerbakken met garnalen, kip of wat je wilt. Droge, ongeweekte noodles kun je tot kroepoekachtige sliertjes frituren in hete olie van zo’n 190°C. In de verpakking, in de keukenkast praktisch onbeperkt houdbaar.

Tips, weetjes & recepten

  • Recept voor een typsiche, zomerse, simpele : harusame salade.
  • Glasnoedels van aardappelzetmeel kun je gerust vervangen door glasnoedels van mungbonenmeel. Qua smaak ook wel door die van zoete aardappel, maar qua kleur niet.
  • Eerdere posts mbt : glasnoedels (gewone, Koreaanse, recepten, etc).

Wat is er te koop? (klik hier)

Rijstmeel en kleefrijstmeel

RijstmeelHoe heet het?
Rijstmeel, rijstbloem, rice flour, rice powder, komeko (Japan), mǐ fěn / 米粉 (China).
Of: kleefrijstmeel, ketanmeel, sweet rice flour, glutinous rice flour, mochiko (Japan), nuò mǐ fěn / 糯米粉 (China).

Wat is het?
Rijstmeel is eigenlijk niks anders dan gemalen, ongekookte rijst. Als je maar een beetje nodig hebt kun je ook gemakkelijk zelf wat rijst fijnmalen in een koffiemolen. Let op dat er 2 soorten zijn. De ene gemaakt van gewone rijst, de andere van kleefrijst. Die twee zijn niet zomaar onderling uitwisselbaar. Een gerecht kan echt finaal mislukken als je de verkeerde soort gebruikt.

Hoe te gebruiken?
In het Westen wordt rijstmeel vooral gebruikt als vervanger van tarwemeel in glutenvrije diëten. Let op dat die vervanging meestal niet gewoon 1 op 1 is. Het is dus raadzaam een aangepast recept op te zoeken van iemand die daar ervaring mee heeft. In het Oosten wordt rijstmeel gebruikt als bindmiddel, maar ook als basis van gebak. (bijvoorbeeld kleefrijstmeel in mochi) En natuurlijk als basis van allerlei soorten noodles en rijstproducten.

Zelf rijstmeel maken?
Rijstmeel maken
Neem wat ongekookte, rauwe rijst en maal die in een minuut of twee fijn in een electrische koffiemolen. Het wordt niet zo fijn als rijstmeel uit de winkel, maar wel fijn genoeg om gewoon door een zeef te gaan. Als je het per se nog fijner wilt kun je daarna nog met een vijzel aan de gang.

Tips, weetjes & recepten

  • Recepten: glutenvrije cakes en koekjes
    Recept: onde onde (Indonesische kleefrijstbolletjes, gerold in sesamzaadjes met zoete mungbonen-vulling)
  • Ook al doet de naam glutinous rice misschien anders vermoeden, ook kleefrijst is glutenvrij.
  • Er is ook nog zoiets als Cooked Glutinous Rice Flour (aka Gao Fen / 糕粉). Dat is zeker niet zomaar te vervangen met bovenstaande rauwe kleefrijstbloem. Misschien later meer daarover.

Wat is er te koop? (klik hier)

Pruimenwijn

Kobai PlumHoe heet het?
Kobai Plum, Japanse pruimenwijn, hongmei jiu, 红梅酒

Wat is het?
Pruimenwijn is een lichte Californische, witte wijn, gemengd met een extract van Japanse rode pruimen en caramel. Het rood in de naam van de pruim slaat op de bloesem, niet op de pruim zelf. De wijn heeft een prachtige, heldere bronzen kleur. De smaak is zoet en zacht. Ik weet niet hoe Japanse pruimen smaken, maar ik proef iets wat me vooral doet denken aan bitterkoekjes. Verder weinig complex of interessant, maar met een passend dessert doet ie het vast leuk.

Hoe te gebruiken?
Gekoeld als aperitief of dessertwijn.

Tips, weetjes & recepten

  • Gekkeikan maakt ook nog een andere pruimenwijn, Plum Gekkeikan. Die wordt wel in Japan zelf geproduceerd en wordt wel echt van pruimen gemaakt. Daarover later misschien meer.
  • Robin’s test 1: als dessertwijn bij griesmeelpudding = lekker

Wat is er te koop? (klik hier)