Zelf paneer maken

Recept Paneer maken

In de vorige post kon je lezen over paneer, wat het is en wat je ermee kunt doen. Paneer kun je vinden in Indiase toko’s en biologische winkels, maar zelf maken is net zo makkelijk. Hier het recept:

Zelf paneer maken
1 liter volle, gepasteuriseerde melk
2 el citroensap of azijn

Breng de melk aan de kook. Als de melk kookt zet je het vuur uit, wacht tot de kook eraf is en voegt eerst de ene helft van het citroensap of de azijn toe. Roer een of twee keer, als het goed is begint de melk te stremmen (klonteren). Als niet, voeg dan meer citroensap/azijn toe. Laat het 10 minuten onaangeroerd staan. Bekleed een zeef met kaasdoek. Passeer de inhoud van de pan door de beklede zeef. Ben je bang voor zurige paneer dan kun je het nu eerst met koud water afspoelen. Beetje zout toevoegen kan ook. Bindt het doek dicht, knijp uit en leg er een zwaar gewicht op en laat een paar uur in de koelkast uitlekken waarbij je zorgt dat je het uitlekvocht opvangt.

Voor Tips & Tricks, Do’s & Don’ts, klik hier

Saag (met of zonder paneer)

Saag of palak paneer
Saag, saga of saagwala, iedereen die wel eens in een Indiaas restaurant heeft gegeten kent het wel. Het ziet eruit als groen babyvoer maar zo smaakt het zeker niet! Saag is de naam van het Indiase gerecht dat gemaakt kan worden van allerlei “groene groenten”, maar de groenten zelf worden ook wel saag genoemd. Het bekendst in Nederland is saag gemaakt van spinazie (Palak Saag), in India maken ze het vaker met Indian mustard greens (Sarson Ka Saag). Ik denk dat bij ons Surinaamse amsoi daar het meest op lijkt. Minder bekend maar net zo lekker is saag gemaakt van waterspinazie (kalmi saag), fenegriekblad (methi saag), klaroen (Cholai Ka Saag), tajerblad, postelein, choi sum, boerenkool of zelfs (Chinese) broccoli. Alles kan, als het maar groen is.

Om er een maaltijd van te maken kun je de saag aanvullen met gebakken blokjes paneer (Saag Paneer), vlees (Saag Gosht, oorspronkelijk gestoofde stukjes geitenvlees, maar ander vlees kan ook) of aardappel (Saag Aloo). Als je de spinazie toch pureert kun je net zo makkelijk diepvries spinazie gebruiken. In mijn versie gaat dikke, Turkse yoghurt, in andere versie een klont boter of ghee. Je kunt echt alle kanten op met saag.

Klik hier voor het recept en receptsuggesties…

Kip Tikka Masala

Chicken Tikka Masala
Kip tikka masala is een fusion gerecht, ergens in de 20e eeuw onstaan in curryhuizen in Engeland. Daarom bestaat er geen “authentiek” recept maar circuleren er duizenden recepten waarbij de termen tandoori en tikka nogal eens door elkaar gehaald worden. Maar volgens mij zit het zo:
Tikka slaat op de vorm van het vlees: stukjes of blokjes.
Tandoori slaat op de oven waarin het vlees bereid is: een tandoor.
Kip tandoori is roodgemarineerde, gegrilde kip. Dat kunnen stukjes filet, poten, drumsticks of zelf hele (gevlinderde) kippen zijn.
Kip tikka masala is tandoori (gegrild) van kipblokjes (tikka) in een pittige, kruidige (masala), romige tomatensaus.

Onderstaand recept uit de currybijbel is absoluut niet moeilijk, wel enigzins bewerkelijk maar zo lekker dat het alle moeite waard is.

Klik hier voor het recept…

Ginseng

ginsengHoe heet het?
Ginseng, ginsengwortel, Asian ginseng, true ginseng, panax ginseng (L) rén shēn / 人参 (China), insam / 인삼 (Korea), ninjin / 人参 (Japan), nhân Sâm (Vietnam), gunasingi (India).

Wat is het?
Ginseng is een plant met grillige wortels die met enige fantasie vaak op mannetjes met rare benen lijken, de Chinese naam betekent letterlijk genomen dan ook menswortel. Ginseng heeft nog 10 zusjes in de panax familie maar daarin zit minder of helemaal geen ginsenoside, de stof waar het allemaal om draait. Ginseng wordt namelijk niet voor de smaak gegeten, maar voor de gezondheid. Het zou je immuunsysteem verbeteren en je energie geven. De smaak is niet echt lekker, een beetje melig en bitter.

Hoe te gebruiken?
Snijd van verse ginseng eerst de topjes af (daar waar de wortel overgaat in de stengel) en stoof traditioneel in zijn geheel mee in medicinale soepen en stoofschotels. Je kunt er ook thee van trekken. Dat gaat van zowel verse als gedroogde wortel. De verse wortel kun je ook rauw eten. En let op, ginseng kan van invloed zijn op de werking van medicijnen. Gedroogde ginseng is jaren te bewaren en de vacuumverpakte, in de koelkast vaak ook wel een aantal maanden tot een jaar.

Tips, weetjes & recepten

  • Naast die (onechte) zusjes uit Vietnam, Amerika enzo wordt ginseng ook nog ingedeeld in haar 4 verschijningsvormen:
    * wilde ginseng: moeilijk aan te komen, hoe ouder hoe duurder .
    * verse ginseng: vers maar geteeld, anders zou het wel wilde ginseng heten.
    * rode ginseng: geschild, gestoomd en dan (zon-) gedroogd.
    * witte ginseng: onbehandelde, gedroogde ginseng.
  • Koreaans tegenhanger van de Joodse kippensoep: Samgyetang.
    Dit is een soep van jonge, hele kip met ginseng, kleefrijst , knoflook en “superfoods” zoals jujube of goji. Vooral gegeten in de zomer, op de warmste dagen van het jaar.

Samgyetang, Koreaanse soep

Wat is er te koop? (klik hier)

Lamsbout (India style)

Indiaas lamsvlees
Dit recept komt net als de India Style Biefstuk van laatst uit het Indiase kookboek van Kumar Mahadevan en ook voor dit recept paste ik eigenlijk alleen de bereidingswijze iets aan. Ik gebruikte geen lamskoteletjes maar een grote schijf lamsbout. Een mooi uitgebeend stuk lamsbout of lamsschouder insmeren met marinade en opbinden tot rollade lijkt me ook een goed plan. De combinatie van specerijen, yoghurt en saffraan geeft veel smaak aan het vlees zonder het te overheersen zoals in een curry. Het lam blijft in de hoofdrol.

Klik hier voor het recept…

Verse kokosnoot

Kokosnoot openen
Hoe heet het?
Kokosnoot, klapper of klappernoot, Cocos nucifera (L), kelapa / kelapa tua (Indonesië), dua / dừa (Vietman), maprow / maprao (Thailand), yé​zi​ / 鲜椰子 (China).

Wat is het?
Een verse kokosnoot is de rijpe steenvrucht (geen noot dus) van de kokospalm, een palmsoort die zo’n beetje over de hele wereld groeit, als het er maar warm en vochtig genoeg is. De kokosnoten worden meestal geplukt als ze groen en rijp zijn, daarna laat men ze verder rijpen/drogen zodat de schil bruin wordt en het vruchtvlees stevig & wit in plaats van zacht & lichtroze. Als men ze aan de palm laat zitten gebeurt dit vanzelf, voordat ze loslaten en naar beneden vallen.

Hoe te gebruiken?
Het beste is om gewoon even een priem en hamer te pakken en twee van de drie oogjes te doorboren om het kokoswater beheerst op te vangen in een kommetje. Dat scheelt geklieder. Daarna kun je eventueel grof geweld gebruiken om ‘m open te kraken: hamer, bijl of gewoon op de stoeprand rammen. Eenmaal gekraakt kun je het witte vruchtvlees er in stukken uit peuteren of in schraapsels uit schrapen. Kies in de winkel de zwaarste kokosnoot die klotst alsof ie vol water zit. Hoe lichter, hoe groter de kans dat ie oud en uitgedroogd of rot is. Thuis nog wel even te bewaren, maar ’t blijft lastig inschatten of ie nog goed is.

Tips, weetjes & recepten

  • Tip: blaker de kokosnoot (zonder kokoswater) op een gaspit tot ie zwart is. Als je geluk hebt laat het vruchtvlees daarna los zonder bruin velletje! (zie dit filmpje)
  • Zie ook de post over: jonge kokosnoot of over kokosmelk.

Kokosnoot open maken

Andere posts over of met kokos:

Jonge kokosnoot Kokosmelk en kokosroom Kokos Olie Geraspte kokosnoot Indian Style Steak kokos drogen

Kokosmelk, room of crème (santen)

kokosmelkHoe heet het?
De “1e persing” :
kokosroom, coconut cream, santen kental.
De “2e persing” :
kokosmelk, klappermelk, santen.
De geconcentreerde/ingekookte versie :
kokoscrème, creamed coconut, blok santen.

Wat is het?
Kokosmelk komt van het geraspte, witte vruchtvlees van een rijpe kokosnoot dat wordt gemengd en gekneed met warm water. Meestal gewoon water, soms het zogenaamde kokoswater uit de kokosnoot. Daarna wordt het mengsel in een kaasdoek uitgeknepen, het dikke, romige vocht noemt men kokosroom. Dit proces wordt herhaald, de kokospulp wordt dus voor een tweede keer gemengd met warm water, het vocht dat men er nu uitknijpt is minder dik en noemt men kokosmelk. Wat men in blikvorm verkoopt als kokosmelk is vaak een mengsel van die twee en kan enorm variëren in dikte/vetgehalte. Omdat verse kokosmelk al binnen een dag kan verzuren ging men het inkoken. Die blokken geconcentreerde kokosmelk (kokoscrème) kennen wij uit de Indonesische keuken en is vele maanden houdbaar. (niet te verwarren met kokosvet cq kokolie cq )

Hoe te gebruiken?
Zo’n blok santen kun je aanlengen met warm water om kokosmelk van te maken (1 blok is genoeg voor 1 liter kokosmelk), maar dat is minder lekker dan kokosmelk uit blik. Toch gebruik ik voor Indonesische gerechten vaak liever kokoscrème en voor andere gerechten ingeblikte kokosmelk. Blikjes kokosroom kun je verdunnen met water als je denkt dat je gerecht te romig/machtig wordt. Aangebroken kokosmelk, room of aangelengde kokoscrème kun je maar kort bewaren in de koelkast, invriezen is geen probleem. Gebruik een ijsklontzakje/bakje als je regelmatig maar kleine beetjes nodig hebt.

Tips, weetjes & recepten

  • Beetje suf maar duidelijk filmpje: kokosmelk maken
  • Let op: sommige blikjes kokosmelk zijn gezoet! Bedoeld voor desserts, maar die moet je gewoon nooit kopen, kun je ook niet per ongeluk je curry verpesten. Suiker toevoegen kun je zelf wel als het moet.
  • Net als bij koemelk komt de room na verloop van tijd boven drijven, dus als je kokosroom nodig hebt, bijvoorbeeld om een currypasta in te bakken, moet je je blik niet schudden voor gebruik. De hoeveelheid en dikte van de room kan enorm verschillen. Die in een blikje Nutco bijvoorbeeld is de moeite niet waard.

Andere posts over of met kokos:

Verse kokosnoot Jonge kokosnoot kokos drogen Kokos Olie Geraspte kokosnoot Indian Style Steak

Wat is er te koop? (klik hier)

Geraspte kokos (gedroogde kokos rasp)

geraspte kokosHoe heet het?
Geraspte kokos, gedroogde kokos, gemalen kokos, kokos vlokken, kokos snippers, kokos rasp, kopra, coconut flakes, shredded coconut, dried coconut.

Wat is het?
Geraspte kokos is het vruchtvlees van een rijpe kokosnoot (zo’n harige bruine, niet zo’n jonge witte) wordt eerst geraspt of geschaafd en in zon of oven langzaam gedroogd. Soms wordt het eerst besprenkeld met suikerwater, dan krijg je dus zoete kokosrasp.

Hoe te gebruiken?
Geraspte kokos wordt vaak gebruikt in koekjes, taarten, gebak, ontbijtproducten etc. Het geeft body en textuur aan curries. Ook lekker: een handje geroosterde kokos door een Thaise salade. Kokosrasp is het hoofdingredient van een van de lekkerste bijgerechtjes uit Indonesië: seroendeng! Gedroogde kokos is luchtdicht nog maanden te bewaren. In de diepvries van de toko vind je ook plakken “verse”, geraspte kokos. Die is nog niet gedroogd en heeft vaak een apart, gefermenteerd smaakje. Je kunt hier zelf kokosmelk van maken of roosteren/drogen in oven of koekenpan.

Tips, weetjes & recepten

Andere posts over of met kokos:

Verse kokosnoot Jonge kokosnoot Kokosmelk en kokosroom Kokos Olie kokos drogen Indian Style Steak

Wat is er te koop? (klik hier)

Biefstuk met Gebakken Ui (India Style)

Indiase biefstuk met gebakken uien

Ik heb er geen enkele moeite mee dat men in Azië en Aziatische restaurants biefstuk in plakjes snijdt en roerbakt, maar zelf, thuis heb ik dat wel. Als rood vlees liefhebber doet me dat pijn. Daarom sla ik die recepten vaak over of ik pas ze aan, zoals onderstaand recept uit Kerala. Ik vind het leuk een groot stuk entrecote, steak of ander rood vlees te gebruiken en dat feestelijk te presenteren op een grote plank of schaal.


Klik hier voor het recept…

Palmsuiker

Palmsuiker
Hoe heet het?
Palmsuiker, kokosbloesem suiker, kokospalm suiker, palm sugar.
(zie ook: goela djawa, gula jawa)

Wat is het?
Palmsuiker wordt gewonnen uit palmbomen. Bovenin, op de plek waar de palmboom bloeit, wordt een inkeping gemaakt waaruit dan langzaam sap komt gesijpeld. Dat sap wordt verzameld en sterk ingekookt tot er dikke, bruine pasta overblijft die net als borstplaat uithardt als je ‘m in vormpjes stort. Ik zou de smaak ook omschrijven als een donkere, karamel/koffie-achtige borstplaat met een licht zoutig en alcoholisch smaakje. Maar hoe lichter de kleur, hoe meer de smaak naar gewone suiker neigt.
Er bestaan op de wereld bijna 4000 palmboomsoorten, dus met de definitie “gemaakt uit palmbomen” zijn we er nog niet. Oorspronkelijk werd palmsuiker voornamelijk gewonnen uit de suikerpalm (arenga), de dadelpalm en op Java uit de Borassus (=>gula djawa). Maar tegenwoordig ook uit de sagopalm en de kokospalm (=>gula kelapa).

Hoe te gebruiken?
In zoete en hartige gerechten. De donkere, zoutige gula jawa is eigenlijk onmisbaar in de indische keuken. Ook al wordt gezegd dat je het kunt vervangen door bruine basterdsuiker, ik zou dat niet gauw doen. De zakjes palmsuiker (korrels) gebruik ik in Thaise en Vietnamese gerechten, maar zou geen moeite hebben die te vervangen door gewone kristalsuiker. De bruine kleur van palmsuiker kan een nadeel zijn, een thaise groene curry oogt minder frisgroen, maar ook een voordeel omdat het op gebak alleen even hoeft te smelten om toch een mooi, gekaramelliseerd effect te krijgen.

Tips, weetjes & recepten

  • Thaise PalmsuikerJe leest tegenwoordig veel over kokosbloesem suiker en dat dat hetzelfde zou zijn als gula djawa, maar aan een borassus palm groeien wel vruchten (lontar) maar geen kokosnoten. Zoek je kokosbloesemsuiker, dan moet je op zoek naar gula kelapa (kelapa=kokos). Al vermoed ik die hele naam kokosbloesem suiker verzonnen is door (slecht geïnformeerde) marketing mensen en dat het de bedoeling is dat je dure suiker uit de natuurwinkel koopt.
  • Foto’s: hoe het palmsap geoogst wordt
  • Foto’s: hoe palmsap ingekookt wordt tot palmsuiker
  • Lees alle posts over: suiker op een rijtje (maltose, melasse, palmsuiker, gula jawa, Chinese kandij, rijstsiroop, etc)

Wat is er te koop? (klik hier)

Kip Korma

Kip Korma
Kip Korma staat bekend als een milde curry, geschikt voor mensen die niet tegen hete pepers kunnen. De dikke, romige saus komt van gemalen noten (amandel, pistachio of cashew) en slagroom. Maar heb je Griekse yoghurt of kokoscreme in huis, dan werkt dat ook. Hieronder vind je twee versies, een prachtig lichtgroene gemaakt met pistache noten naar recept van Camilla Panjabi en eentje met amandelen naar recept van Madhur Jaffrey. Beide versies zijn heerlijk, die met pistache is wat meer werk, pakt soms wat grijs uit en is natuurlijk wat duurder. Als je niet van scherpe curries houdt zijn 8 chilipepers in het eerste recept misschien wat veel. Gewoon wat minder gebruiken kan prima, er blijft genoeg smaak over.

Klik hier voor het recept…

Indiase bloemkool

Indiase bloemkool
Groenten zijn hier in huis vaak een ondergeschoven kindje als we Aziatisch koken. Niet omdat we niet van groenten houden, integendeel, maar alle tijd en aandacht gaat naar het hoofdgerecht en daar vind ik simpelweg gekookte of gestoomde groenten dan vaak het lekkerst of “lekker genoeg” bij. Net als dat ik nooit nasi of bami zal bestellen bij een rijsttafel, gewoon witte rijst is het lekkerst.

Maar andersom kan natuurlijk wel! Aandacht en smaak geven aan je groentengerecht en daar dan een simpel stukje vlees of vis bij serveren. Of toch gewoon die curry. Hoe dan ook, bijgaand bloemkool recept is altijd wel lekker, met of zonder poespas ernaast.

Klik hier voor het recept…

Bamboe (bamboescheuten)

Bamboo shootsHoe heet het?
Bamboe, bamboescheuten, bamboespruiten, bamboo, bamboo shoots, bamboo tips, zhú sǔn jiān / 竹笋尖 / sǔn jiān / 笋尖 / sǔn / 笋 (China), juk sun / 죽순 / daenamu ssak / 대나무싹 (Korea), măng (Vietman), takenoko / 竹の子 / 筍 (Japan), rebung (Indonesië), labóng / tambô (Filipijnen)

Wat is het?
Bamboe is een grassoort, bijna een soort onkruid zo snel groeit het. Wat we eten zijn de scheuten die net (of zoals bij asperges nog net niet) de grond uitschieten. Van de 1575 soorten zijn er slechts 110 soorten eetbaar. Van nature zit er een stofje (taxiphyllin) in dat in je maag wordt omgezet in cyanide. Gelukkig is bamboe in de toko altijd voorbehandeld (simpelweg: goed doorgekookt) waarmee dat stofje is geëlimineerd. Verse bamboe (van de juiste soort in het juiste seizoen, bijvoorbeeld de winterbamboe op de foto) is mals, sappig en zoet, maar kan ook een beetje bitter zijn. Bamboe uit de vriezer komt erbij in de buurt. Bamboe uit blik stinkt.

Hoe te gebruiken?
Bamboe uit blik/zak/glas is in principe klaar voor gebruik, maar omdat het zo kan stinken is het beter ze eerst even te blancheren in kokend water. (tip: gebruik daarvoor het wittige spoelwater waarmee je de rijst hebt gewassen). Dan in plakjes of reepjes kort of wat langer meewokken, koken, bakken. Lekkerder is bamboe uit de vriezer te gebruiken. Echte verse bamboe heb ik nog nooit gezien in Nederland, behalve de Japanse bamboescheut bij Meidi Ya. (zie foto hieronder)

Tips, weetjes & recepten

Japanse Bamboe

Wat is er te koop? (klik hier)

Uit India van Kumar & Suba Mahadevan


Curry Kookboek Kumar Mahadevan Kumar Mahadevan werd in het zuiden van India geboren in een familie van brahmanen, dus koken was ver beneden zijn stand. Maar Kumar was eigenwijs en besloot op zijn 16e zijn hart en neus te volgen en naar de koksschool in Madras te gaan. Toen hij na vele jaren van keihard zwoegen in Indiase keukens in India en Australië op 30-jarige leeftijd in Sydney zijn eigen restaurant Abhi’s begon werd hij al vrij snel “ontdekt”. Net als in Engeland stond de Indiase keuken in Australië tot die tijd gelijk aan goedkope, inferieure rommel, iets wat je eet na het stappen of afhaalt als je geen zin hebt om te koken. Maar Kumar maakte zijn gerechten met mooie, verse ingrediënten en veel aandachte en dat sloeg aan. Kumar ontwikkelde zich tot een moderne chef, eentje die tradities respecteert maar er niet in blijft hangen. Nee, geen fusion, geen ingrediënten uit andere keukens mengen met de Indiase, maar gewoon met de tijd mee: een goede keuken staat niet stil.

Uit India is ingedeeld in 5 hoofdstukken: zout, bitter, zuur, gekruid en zoet. Dat komt gewoon neer op: 19 vegetarische gerechten (Kumar leerde pas vlees eten op zijn 16e, zijn vrouw Suba heeft nooit vlees gegeten), 24 met seafood (vis/garnaal/krab/inktvis/schelpdieren), 16 gevogelte (kip/kwartel/eend), 10 lam, 2 geit, 2 rund, 1 varken en 1 met hert. Uiteraard ook nog 10 desserts en als toegift wat chutney’s, sausjes, rijstgerechten en platbrood. Stuk voor stuk mooie, moderne en toch typisch Indiase gerechten. Het aantal ingrediënten per gerecht valt mee als je het vergelijkt met tradionele, Indiase gerechten en tegen als je het vergelijkt met recepten uit de Allerhande. Maar wie al een beetje thuis is in de Indiase keuken zal veel ingrediënten al op voorraad hebben, je boodschappenlijstje blijft dan heel beperkt. Twee ervaringstips, ook van lezers hieronder: veel recepten kunnen wat (extra) zout gebruiken en soms wat minder vocht/water.

Twee exemplaren te vergeven!
Aziatische-ingredienten.nl mag mocht 2 exemplaren van dit prachtige boek verloten onder lezers uit Nederland en België. Het enige wat je hoefde te doen was jouw mening over of ervaring met de Indiase keuken hieronder te vertellen en je emailadres in te vullen. De winnaars zijn inmiddels bekend. Gefeliciteerd Ed en Vic!

Bestellen
Niet gewonnen? Troost jezelf en bestel het gewoon zelf! ;-)
Bijvoorbeeld direct bij Bol via deze rode link (en sponsor kosteloos deze site):
  Uit India, door Kumar Mahadevan (NL versie is misschien niet meer verkrijgbaar)
  Uit India, door Kumar Mahadevan (Engelse versie)

Recepten gemaakt uit dit boek
Lamsbout India Style Biefstuk India Style
Lamsbout (India Style) & Biefstuk met gebakken ui en kokos (India Style)

50 Curries uit India van Camellia Panjabi

Indiaas curry kookboekCamellia Panjabi schreef dit boek al bijna 20 jaar geleden en nog steeds is het enorm de moeite waard. Hoe kan dat ook eigenlijk anders als je 50 beproefde, authentiek Indiase curries in een klein, handzaam en schappelijk geprijsd (€ 12,95) boekje zet? Allemaal met uitnodigende foto, wat bijzonder knap is, aangezien curry een van de meest foto-ongenieke gerechten is die er zijn.

Vijftig curries dus, waarvan 18 met lam, 11 met kip, 5 met vis, 3 met garnalen, 1 met krab, 2 met ei, 6 met groenten en 4 met fruit. Voorin het boek geeft ze heel veel achtergrondinformatie en legt ze de gebruikte ingrediënten uit. Achterin vertelt ze nog over rijst, roti’s en papadams, geeft 7 bijgerechten met groenten, 5 met aardappel, 4 met dal, 4 raita’s, 4 chutneys, 4 cachumbers en nog 7 desserts.

Curries zijn bijna altijd makkelijk te maken, de verse ingrediënten beperken zich meestal tot het vlees/vis met ui, knoflook, gemberwortel en tomaat, eventueel aangevuld met aardappel, pompoen of aubergine of zo. Soms heb je Griekse yoghurt nodig en wat verse kruiden als koriander of munt of een vers chilipepertje. Het meeste gewoon verkrijgbaar bij de supermarkt. Voor de rest zijn het vaak allerlei gedroogde specerijen die je heel goed op voorraad kunt houden. Vooral als je ze in originele vorm koopt, niet alvast gemalen, gaan ze echt jaren mee (gewoon niet al die culisnobs geloven die anders beweren). Maar let op, een koffiemolentje is dan eigenlijk wel onontbeerlijk, want kruidnagel en kaneel krijg je niet zomaar fijngemalen in een vijzel. En een blender voor de currypasta is ook nooit weg, al zou je daar nog wel zonder kunnen: alles gewoon heel fijn snijden en eventueel vijzelen.

Hoe dan ook, een curry maken is niet moeilijk, het is soms even wat werk om alles bij elkaar te verzamelen, maar eenmaal op het vuur heb je er er geen omkijken meer naar. En de meeste curries lenen zich er uitstekend voor om in te vriezen, dus een dubbele portie maken is altijd de moeite waard, dan is je slowfood een volgende keer fastfood.

Ik heb een tijdje gedacht dat ik met Madhur Jaffrey’s currybijbel wel genoeg curry recepten in huis had. Nou, niet dus. Dit handzame, overzichtelijke boekje staat alweer een tijdje bovenaan mijn lijstje met favoriete curry kookboeken.

Bestellen
Enthousiast geworden? Bestel bij Bol via deze link:
   50 Curries uit India
en sponsor kostenloos en automatisch deze site.

Recepten gemaakt uit dit boek
Lamb curry with cardemom Lamb curry with spinach Lamb curry with plums Kaju chicken in kaala masala Kip Korma

Jaggery

Jaggery - Indiase suiker
Hoe heet het?
Jaggery, jaggeree, gur, gurh, guḷ / गुळ, gôḷ / ગોળ (India), gula melaka (Maleisië).

Wat is het?
Jaggery is ongeraffineerde, ongecentrifugeerde suiker vooral bekend uit de Indiase, Pakistaanse en Sri Lankaanse keukens. Traditioneel werd dit gemaakt van suikerriet of (beter) het sap van de dadelpalm. Tegenwoordig ook van kokospalmsap en sagopalmsap. Het palmsap (of suikerrietsap) wordt ingekookt tot het begint te caramelliseren en dan uitgestort in vormpjes. De kleur varieert van licht goudgeel naar donkerbruin. Jaggery bestaat voornamelijk uit sacharose en in mindere mate uit glucose, fructose, vocht en allerlei restproducten (asdeeltjes, suikerriet- of dadelpalmvezels, mineralen, etc). Het smaakt een beetje naar lichte borstplaat, caramelachtig dus, maar niet zo donker cq koffie-achtig als gula djawa. Het heeft ook een licht alcoholachtig bijsmaakje.

Hoe te gebruiken?
Jaggery wordt verkocht in schijfvorm, omgekeerde puddingschaalvorm, omgekeerde koffiebeker- of emmertjesvorm of gewoon in handzame brokjes. Je kunt kleine beetjes afbreken en in curries, linzensoep, chutneys, desserts, gebak, etc verwerken of je raspt er wat van af met een (microplane) rasp. Je kunt het gebruiken in recepten die om bruine suiker of rietsuiker vragen, maar andersom kun je het ook gewoon vervangen door basterdsuiker, rietsuiker, palmsuiker of zelfs kristalsuiker. Het is vooral de kleur van je gerecht die anders zal zijn. Jaggery is luchtdicht nog maanden, zo niet jaren te bewaren bij kamertemperatuur.

Kithul JaggeryTips, weetjes & recepten

  • De beste jaggery komt uit Sri Lanka en wordt gemaakt van een bijzondere suikerpalm, de: kithul (zie foto rechts). Die lijkt verdacht veel op de ons meer bekende goela djawa.
  • In Centraal en Latijns Amerika maakt men op vergelijkbare wijze suiker uit suikerriet, daar heet het Panela, piloncillo en raspadura .
  • Lees alle posts over: suiker op een rijtje (maltose, melasse, palmsuiker, gula jawa, Chinese kandij, rijstsiroop, etc)

Wat is er te koop? (klik hier)

Kokosolie

kokosolieHoe heet het?
Kokosolie, kokosvet, klapperolie, coconut oil, coconut fat Oleum cocos (L),

Wat is het?
Kokos-olie (eigenlijk beter gezegd: kokos-vet) wordt geperst uit kopra, het gedroogde, witte vruchtvlees van rijpe kokosnoten.
Je kunt kokosolie indelen in 2 soorten:
* ongeraffineerde => geurig, smelt bij 24-26°C
* geraffineerde => geurloos, smelt bij 30-37°C
Vloeibare kokosolie ziet eruit als een mooie, heldere, compleet kleurloze olie. Gestold kokosvet ziet eruit als ossenwit. Kokosolie bestaat (net als boter) voor wel 85% uit verzadigde vetzuren en wordt daarom door het voedingscentrum ongezond genoemd, al zijn er ook legio deskundigen die het tegenovergestelde beweren. Sommigen rekenen kokosolie zelfs tot superfood, maar waarschijnlijk alleen de ongeraffineerde variant.

Hoe te gebruiken?
Het rookpunt van geraffineerde kokosolie ligt rond de 230°C, hoog genoeg om in te frituren. Dat van ongeraffineede kokosolie ligt rond de 170°C en is dus niet zo geschikt om in te frituren. Bakken kan wel. Sommige mensen vervangen plantaardige olie, boter of reuzel in recepten altijd door kokosolie. Meestal betreft dat dan ongeraffineerde kokosolie, al werkt het evengoed me geraffineerde. Kokosolie wordt veel minder snel ranzig dan de ons meer bekende olieën en boters, je kunt een aangebroken verpakking tot wel twee jaar bewaren, zelfs buiten de koelkast, zonder dat het in smaak achteruit gaat.

Tips, weetjes & recepten

  • Extra virgin/vierge kokosolie bestaat niet, het is een term geleend uit de wereld van de olijfolie. Men bedoelt dan gewoon ongeraffineerde kokosolie.
  • Net verwarren met die blokken santen (soms kokosboter genoemd) uit de Indische keuken, dat is geconcentreerde kokoscrème en is niet geschikt om in te bakken
  • Klik hier voor alle posts: over kokos producten op een rijtje

Andere posts over of met kokos:

Verse kokosnoot Jonge kokosnoot Kokosmelk en kokosroom Geraspte kokosnoot Indian Style Steak kokos drogen

Wat is er te koop? (klik hier)

Nangka (Jackfruit)

Rijpe Nangka of Jack Fruit
Hoe heet het?
Nangka (in het Nederlands, Maleisisch en Filipijns), kowa/koa (rijp) of katahar (onrijp) (Suriname), jackfruit (UK), Artocarpus heterophyllus (L), mít (Vietnam), khanoon / kha-nun / kanun / ขนุน (Thailand).

Jackfruit @Madhav PaiWat is het?
Nangka of jackfruit is de enorme (tot wel 90cm lange, 40kg wegende!) vrucht van de van oorsprong Indiase boom die nu in half Azië, Afrika en Zuid-Amerika voorkomt. Groeit net als zijn stinkende broertje de doerian direct aan de stam, niet aan takken, maar heeft iets minder gevaarlijk uitziende punten. In de rijpe vrucht zitten de eetbare partjes, die smaken een beetje naar mandarijn, al noemen anderen vaker ananas, banaan en mango. Het is zoet, maar niet mierzoet en de structuur is stevig en knapperig. Al zullen beide sterk afhangen van de variëteit en rijpheid. Onrijpe jackfruit is niet zoet, het smaakt (nog) nergens naar.

Hoe gebruik je rijpe, zoete jackfruit?
De rijpe, zoete, gele partjes van jackfruit worden verwerkt in desserts, smoothies, custardpudding, milkshake, ijs, chips, etc. De zaden kun je net als kastanjes gekookt of geroosterd eten, ze zouden smaken als aardappel. Rijp jackfruit is ook in blik te koop, altijd op siroop. Spoel voor gebruik wel even goed af tegen de blikkerige smaak. Verse jackfruit partjes zijn in de koelkast nog best een aantal dagen houdbaar. Hele of schijven jackfruit waarschijnlijk nog wat langer.

Hoe gebruik je onrijpe, groene jackfruit? (nangka muda)
Young JackFruit uit blikOnrijpe, groene jackfruit eet je als een groente en nooit rauw. Bijvoorbeeld in blokjes in een curry. Zo ongeveer als je kip zou gebruiken in een curry. Je eet dan eet alles behalve de schil, dus niet alleen de partjes. Vers is het wel eens te koop bij Surinaamse toko’s (dan heet het katahar), maar makkelijker is de groene jackfruit in blik. Dat is te koop in elke toko en tegenwoordig ook in de gewone supermarkt (daar heet het Young Jackfruit).

Tips, weetjes & recepten

  • Filmpje: hoe slacht je een jackfruit.
  • Belangrijkste tip bij het zelf schoonmaken van verse nangka: smeer je mes in met olie, gebruik handschoentjes en werk op plastic, er schijnt namelijk een enorm plakkerige substantie vrij de komen die bijna alleen met aceton weer is te verwijderen. (geen last van als je kant-en-klare partjes koopt)
  • Niet verwarren met de doerian, dat is een vrucht met een zogenaamde “acquired taste”, de nangka is gewoon ongecompliceerd lekker. Ook niet verwarren met de zogenaamde “nangka belanda”, hier meer bekend als zuurzak.
  • Recept: Jackfruit curry uit Sri-Lanka (al denk ik dat je daarvoor beter onrijpe jackfruit uit blik voor kunt gebruiken dan verse, rijpe jackfruit)

Hoe maak je Pulled Jackfruit en wat is er te koop? (klik hier)

Pijlinktvis

Pijl-inktvis
Hoe heet het?
Pijlinktvis, pijlstaartinktvis, Teuthida (L), inktvis, squid, calamari, cumi-cumi / tjoemi-tjoemi (Indonesië).

Wat is het?
In de zee zwemmen vele soorten inktvis, in de keuken kennen we er grofweg gezegd drie: pijlinktvis, zeekat (of sepia) en octopus. Pijlinktvis herken je aan het langgerekte, gespikkelde, tubevormige lijfje met doorzichtig, intern “botje” en 10 tentakels die meestal korter zijn dan het lijf.

Hoe te gebruiken?
Verse pijlinktvis ruikt naar de zee (dus stinkt niet), heeft glanzende ogen en is slechts een paar dagen houdbaar. Vroeger kwam die altijd van ver en lag alleen ingevroren of ontdooid in de winkel, maar sinds een tijdje stikt het ervan in onze wateren en worden ze ook vers verkocht op de Scheveningse visafslag. Heb je geen goede of allochtone visboer in de buurt, koop ze dan ingevroren en ontdooi ze zelf. Rustig een nacht in de koelkast of sneller in een bak koud water. Kleine pijlinktvisjes zijn over het algemeen malser dan grotere. Bak, blancheer, grill of frituur pijlinktvis zo kort mogelijk (van 30 seconden tot 2 minuten, afhankelijk van de grootte/dikte) of stoof ‘m heel lang. Een tussenweg is er niet. Van hele pijlinktvissen hou je na schoonmaken ongeveer de helft in gewicht over. Marineren voor het grillen doet men meestal maar kort (+/- 30 minuten). Je kunt ze ook blancheren en daarna langer (een paar uur) marineren.

Hoe maak je pijlinktvis schoon?

Inktvis zelf schoonmaken

Hoe maak je ze schoon & Wat is er te koop (klik hier)