Caiziyou vs. raapzaadolie en koolzaadolie

Soorten koolzaadolie
Hoe heet het?
De weg naar caiziyou leidt ons langs drie andere soorten olie:
* raapzaad (Brassica rapa ssp. oleifera)
* koolzaad / colza (Brassica napus subsp. napus)
* canola olie
* caiziyou (菜籽油 / cài zǐ yóu)

Raapzaad versus koolzaad
De Engelsen noemen het allemaal rapeseed en veroorzaken daarmee wel wat verwarring. In de Nederlandse taal is het beter geregeld. In het kort zit het als volgt: eerst hadden we raapzaad en op enig moment in de geschiedenis ging de raapzaadplant vreemd met een kool en daar kwamen bastaardkoolzaadkindjes van. Maar in de praktijk lijken raapzaad en koolzaad wel héél veel op elkaar.

Raap/koolzaadolie versus Canola
De zeer hoge concentratie onverzadigde vetten in raapzaad/koolzaadolie maakt de olie heel gezond, maar zorgt er ook voor dat ze snel ranzig wordt. Bovendien geeft de hoge concentratie erucazuur de olie een bittere smaak. Tel daarbij op de misvatting uit de jaren ’70 dat je van erucazuur hartvervetting krijgt en je snapt dat raapzaad/koolzaadolie nooit heel populair is geweest in de Westerse keuken. De olie werd vooral gebruikt als smeerolie, lampenolie en tegenwoordig ook als biobrandstof. Dat vonden boeren in Canada zonde, want koolzaad gedijt goed in een koud klimaat. Daarom begon men in de jaren ’70 nieuwe koolzaadrassen te kweken met veel minder erucazuur. Daarvan perste men Canola: CANada Oil Low Acid.

Geraffineerd versus koudgeperst
Canola olie veroverde de Westerse wereld, voornamelijk als een geraffineerde olie. Geraffineerd betekent dat het ontdaan is van alle “onzuiverheden” die zouden kunnen verbranden bij verhitting of de olie een ongewenste geur, smaak of kleur kunnen geven. De olie is daarmee een beetje ontdaan van zijn ziel en inwisselbaar geworden met alle andere geraffineerde oliën zoals arachide-, rijst- of zonnebloemolie, maar wel perfect om in te bakken, braden en frituren of te gebruiken als je de olie niet wilt proeven in een gerecht.

Caiziyou (koudgeperste en geroosterde koolzaadolie)
Caiziyou is de donkergele, meer stroperige olie die je geregeld voorbij ziet komen in kookfilmpjes uit Zuidwest-China van Dianxi Xiaoge en andere youtubers. Het wordt geperst van een Chinese variëteit koolzaad die op het eerste gezicht en in smaak ook weer nauwelijks te onderscheiden is van andere varianten, maar het bijzondere van Caiziyou zit hem vooral in het productieproces. De koolzaadjes worden eerst tot 120°C geroosterd en daarna geperst. Dat geeft de olie een extra, nootachtige smaakdimensie die je terugproeft in de gerechten die je ermee bereidt. Het beroemdste gerecht dat men maakt met Caiziyou is Sichuan Chili Oil (ook bekend als chili crisp oil).

Alternatieven voor Caiziyou
Caiziyou hebben we nog niet gespot in Nederland, maar is wel online (tegen hoge verzendkosten) te bestellen bij de Amerikaanse webshop voor Sichuanese ingrediënten The Mala Market. De olie waarvan gezegd wordt dat die het meeste lijkt op Caiziyou en die wel te koop is in Nederland is (Indiase) mosterdolie. Maar als je dat niet aandurft, dan is er tegenwoordig ook Nederlanse, koudgeperste koolzaadolie op de markt (zie hieronder na de klik). Deze olie is niet geroosterd, maar heeft wel de kleur van Caiziyou en smaakt zeker niet zielloos, maar heerlijk naar frisse, licht pittige mosterdsla. Ik zou de ingewikkelde “Caiziyou verhittingsrituelen” vergeten en deze olie nooit heter maken dan 180°C. Tot slot kun je natuurlijk gewoon kiezen voor elke willekeurige andere olie en je concentreren op de smaak van de ándere ingrediënten in een gerecht.

Filmpje
Het onvolprezen youtube kanaal Chinese Cooking Demystified over Caiziyou:

Wat is er te koop? (klik hier)

Bloedtofu

Blood tofu / Blood curd
Hoe heet het?
Bloedtofu (NL), blood tofu / blood curd / blood pudding / pig blood jelly (Engels), tahu getih babi (Indonesië), huyết heo (Vietnam), xuè dòufu / 血豆腐 of zhū hóng / 豬紅 (letterlijk: varkensrood) (China).

Wat is het?
Bloedtofu is niks anders dan gestold bloed. Het liefst van eend, maar meestal van varken. Je kunt het thuis maken (als je aan vers bloed kunt komen) door wat zout door het bloed te roeren en het dan even te laten staan tot het gestold is en daarna voorzichtig te koken. De structuur is als van silken tofu of pudding, vandaar de naam blood tofu of blood pudding. Het smaakt subtiel naar bloedworst, niet heel sterk.

Hoe te gebruiken?
De bloedtofu uit de toko snijd je in niet te kleine blokjes of plakjes en blancheer je kort (3 à 4 minuten) in zout water. Het zout maakt de bloedtofu iets steviger, zodat het minder makkelijk breekt bij verdere verwerking. Hoe langer je het kookt, hoe rubberachtiger het wordt. Schep de bloedtofu uit het water en verwerk verder in je gerecht. Vaak zijn dat “natte gerechten” zoals hotpot, soep, congee of bijvoorbeeld het beroemde Chongqing gerecht “Mao xue wang” (zie na de klik). Toch zie je geblancheerde blokjes bloedtofu ook wel eens in roerbakgerechten.

Tips, weetjes & recepten

  • Je kunt redelijk simpel zelf bloedtofu maken van varkensbloed, hier: een kort filmpje waarin iemand thuis bloedtofu maakt. Bloedtofu van eendenbloed schijnt wat moeilijker te gaan.
  • Pizza Hut Taiwan zette eerder dit jaar de “Cilantro Pig’s Blood Wu Geng Chang Wang Pizza” op de kaart: pizza met bloedtofu, bloed rijstcake, varkensdarm, knoflookstengels, chilipeper, koriander en uiteraard mozzarella. Ha! Dat zou voor mij reden kunnen zijn om ook eens naar Pizza Hut te gaan.

Recept met bloedtofu en wat is er te koop? (klik hier)

Sichuan Chilipeper

Sichuan chilipepers vs sichuanpeper
Hoe heet het?
Sichuan chilipeper, Szechuan chili pepper, Sìchuān làjiāo / 四川辣椒.

Wat is het?
De Sichuan keuken staat bekend om haar overdadig gebruik van gedroogde chilipepers, maar deze zijn vaak veel minder scherp dan je zou verwachten. Er is een aantal verschillende soorten variërend in vorm, grootte en scherpte die door kunnen gaan voor Sichuan chilipeper (verderop een opsomming).

Hoe te gebruiken?
Verse chilipepers worden in Sichuan eerder als groenten of in salsa-achtige sauzen gegeten dan als smaakmaker gebruikt. Gedroogde Sichuan chilipepers worden soms in hun geheel of in grote stukken geknipt meegebakken om smaak af te geven aan een gerecht, niet om ze op te eten (bijv Chongqing Chicken). Ook in zogenaamde “water-boiled” gerechten, waarin stukjes vis of vlees zwemmen in een “soep” vol chilipepers worden pepers noch soep opgegeten (bijv water-cooked beef). Soms worden ze eerst 5 minuutjes geweekt in kokendheet water, soms niet. Of men stampt ze tot grove chilivlokken waar je je eten in kunt dippen. Soms vermengd met extra smaakmakers, soms ook overgoten met kokende, sissende olie. Koop het liefst nog rode, glanzende, geurende chilipepers, al mag je in Nederland al blij zijn als je ze überhaupt kunt vinden.

Tips, weetjes & recepten

  • Gedroogde Sichuan chilipepers zou je kunnen vervangen door milde chilipepers uit Zuid-Amerika zoals de Chile de árbol. Sichuan chilivlokken eventueel door Koreaans chilipoeder en verse Sichuan chilipepers door Turkse groene chilipepers. Al kunnen Turkse chililpepers ook nogal variëren in scherpte
  • Recept van The Woks of Life voor: Chongqing Chicken (La Zi Ji)
  • Of zocht je meer informatie over tongverlammende Sichuanpepertjes, klik hier: Sichuan peper

Welke soorten Sichuan chilipeper zijn er? (klik hier voor de lijst)

Kijktip : People’s Republic Of Fermentation

People's Republic of Fermentation
Sandor Katz, onvolprezen fermentatie-held en schrijver van het boek The Art of Fermentation maakte een prachtige youtube-serie van 8 afleveringen van zo’n 10 minuten over zijn rondreis door China. Samen met chef Mara King en haar moeder Judy King gaan ze langs bij mensen voor wie de eeuwenoude fermenatietechnieken van China nog gewoon dagelijkse praktijk zijn. Een must see voor iedereen die van de Chinese keuken en/of van fermentatie houdt. Prachtige, kleurrijke beelden van het platteland in China.

Klik voor een overzicht met uitleg van alle 8 afleveringen…

Hete & Zure Soep (Suan La Tang)

Hete en Zure Soep
Een heerlijke, verwarmende, gezonde soep uit Sichuan: Suan La Tang (酸辣湯), misschien beter bekend onder de Engelse naam Hot and Sour Soup. Het hete van deze soep komt niet van chilipeper maar van gemalen peper en het zure komt van die typische, zwarte rijstazijn uit Chinkiang. De van origine vaak beige, gelige soep fleurt helemaal op door het toevoegen van kleurige reepjes puntpaprika. Niet erg traditioneel maar als je niet beter wist zou je denken dat het zo hoort. Bovendien verandert de soep ermee van voorgerecht in maaltijdsoep, weer eens wat anders dan die eeuwige pan erwtensoep.

Klik hier voor het recept…

Kip Kung Pao

Gong Bao Kip
Het bekendste gerecht uit Sichuan is waarschijnlijk Kip Kung Pao (Gōngbǎo Jīdīng / 宫保雞丁). Er zullen weinig Chinese restaurants in de wereld te vinden zijn die het niet op de kaart hebben, maar van het origineel is vaak weinig anders terug te vinden dan de pinda’s en zelfs die zijn in het Westen vaak nog vervangen door cashew noten ook! Ook de versie zoals ik mij die herinner uit mijn tijd in Beijing is heel anders dan het origineel: veel zoeter en zonder sichuanpeper. Ik heb dat gerecht proberen te benaderen en kwam 5 jaar geleden tot dit recept: Gong Bao Chicken .

Maar sindsdien leerde ik Fuchsia Dunlop kennen en is mijn zoete herinnering langzaam verdrongen voor onderstaand, veel authentieker Sichuanees recept. Pittig van de chilipepers, licht tongprikkelend van de sichuanpeper en mysterieus & aards van de zwarte rijstazijn. Bovendien supermakkelijk en snel te maken.

Klik hier voor het recept…

Aubergines boerenstijl (fish fragrant eggplant)

Fish Fragrant Eggplant
Deze klassieker (yú xiāng qiézi / 鱼香茄子) uit de provincie Sichuan staat in ieder goed Chinees restaurant op de kaart, vaak in een rare vertaling met het woordje “vis” erin terwijl er bij de bereiding geen vis aan te pas komt. Oorspronkelijk werd de saus uit dit gerecht altijd geserveerd met vis totdat een restaurant het met aubergines ging serveren. En net zoals men in Brabant bij de Chinees “da vleeis me die rooi saus” bestelt, bestelt men in China nog steeds “die aubergines met die saus voor de vis”. De aubergines worden traditioneel eerst gefrituurd zodat ze fluweelzacht worden, maar zachtjes garen in de saus is ook al erg lekker. Het kan met of zonder vlees en met of zonder allerlei toevoegingen als paprika, ui, etc.

Klik hier voor het recept…

Klimmende mieren

Ants Climbing the Tree
Een klassieker uit Sichuan: mǎyǐ shàng shù / 蚂蚁上树. Letterlijk vertaald: mieren die een boom beklimmen, waarbij het rul gebakken gehakt doet denken aan mieren en de glasnoedels aan boomtakjes. Hadden onze Hollandse gerechten maar zulke mooie namen. Hoewel, “blote-billetjes-in-het-gras” is toch ook niet mis?

Klik hier voor het recept…

Drooggebakken sperzieboontjes

Chinees gebakken boontjes
Chinezen zijn meesters in het lekker bereiden van groenten en de beroemde “dry fried green beans” (乾煸四季豆) is daar misschien wel het beste voorbeeld van. Het ultieme recept heb ik nog niet gevonden, voornamelijk omdat het zo leuk is om te blijven variëren met de mogelijke ingrediënten. Ik noem ze allemaal op, maar gebruik gewoon net wat je uitkomt.

1. De boontjes
Eerst worden de (gewassen en echt goed afgedroogde) sperziebonen (kousenband kan ook) op hoog vuur in een goeie wok gebakken in een paar eetlepels arachide olie. Weinig olie gaat niet werken, blijf erbij, blijf roeren, zodat de boontjes gelijkmatig gebakken worden. Na een minuut of 4/5 zullen de boontjes overal gebrande plekjes hebben. Haal ze uit de wok en hou even apart op een bord of schaal.

2. Het vlees
Roerbak wat gehakt. Varken, rund, halfom, lam, wat je wilt/hebt, een beetje is genoeg, meer kan ook. Je kunt het eerst op smaak brengen met een klein scheutje sojasaus, rijstwijn en een drupje sesamolie, maar ook dat hoeft niet. Chinese, gewokte sperziebonenHet gehakt weglaten kan ook. Of vervangen door verkruimeld uitgebakken ontbijtspek.

3. De smaakmakers
Schuif het gehakt in de wok aan de kant en bak vervolgens:
* knoflook, gember, lente-ui. (fijngesneden of in schijfjes)
* een lepel XO saus
   of Lao Gan Ma chilisaus
   of geweekte en fijngehakte gedroogde garnalen
   of 1 of 2 ansjovisjes uit blik/glas.
* een lepel fijngehakte yacai, zhacai of Tianjin ingemaakte kool.
* een paar gedroogde chilipepers en wat sichuan peppertjes.

4. Afmaken
Voeg op het laatst de gebakken boontjes weer toe en warm alles lekker door. Proef het mengsel en breng op smaak met wat sojasaus, zout of kippenbouillonpoeder, chilibonensaus of zelfs vissaus, alles kan.

Ya cai (ingemaakte mosterdkool uit Sichuan)

Zakjes Suimi Ya Cai
Hoe heet het?
Yacai, 芽菜, suimi ya cai, preserved mustard greens, ingemaakte mosterdkool, ingelegde sichuan-groenten.

Wat is het?
Yacai is het ingelegde blad van een variant in de mosterdplant-familie die eigenlijk alleen bekend lijkt te zijn in de Chinese provincie Sichuan en wel onder de naam “guang gan qing cai”. De bladeren worden ingewreven met zout te drogen gelegd/gehangen in de zon. Daarna laat men ze met extra smaakmakers zoals suiker of chilipeper in aardewerken potten een aantal maanden rijpen. Dit is echt een van de meest typische smaken uit de Sichuanese keuken.

Hoe te gebruiken?
Als je beperkt zout wilt eten of als je veel yacai gebruikt in een gerecht is het raadzaam het eerst even onder de kraan af te spoelen en goed uit te knijpen. Daarna kort bakken in wat olie tot het half-knapperig is en gebruiken als garnering/smaakmaker. Ya Cai - Pickled Sichuan Mustard greensJe kunt het ook tegelijk met de knoflook of gember meebakken in roerbakgerechten. De smaak en textuur doet een klein beetje denken aan boerenkool, waar het ook verwant aan is. De kleine, handzame zakjes zijn heel praktisch en redelijk lang te bewaren buiten de koelkast.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Zha cai (ingemaakte Sichuan groente)

Zha cai - Ingemaakte mosterd kool

Hoe heet het?
Ingemaakte Sichuan groente, ingelegde mosterdkool uit Sichuan, Sichuan preserved vegetable, pickled mustard tuber, zha cai / zhàcài / 榨菜 (“geperste groente”).

Wat is het?
Zha cai is de ingemaakte, beetje vreemd uitziende stengelverdikking van een speciaal soort mosterdkool uit Sichuan, de Brassica juncea var. tsatsai (foto). Deze knollen (die dus geen knollen zijn) worden eerst ingelegd in zout en verzwaard met gewichten zodat vocht wordt onttrokken. In een tweede fase worden de bollen ingesmeerd met chilipasta en in grote, aardewerken potten te fermenteren gelegd. Het proces lijkt verdacht veel op dat voor het maken van kimchi. De smaak en textuur lijkt wel een beetje op dat van onze augurk, maar dan zouter en natuurlijk scherp door de chili.

Hoe te gebruiken?
Klein stukje afsnijden, de chilipasta eraf spoelen en dan even “ontzouten” in een bakje koud water, azijn of witte wijn. In kleine reepjes of blokjes snijden en verwerken in allerlei gerechten. Stoven, bakken of rauw. Na openen in een bakje of zakje (nooit in het blik) in de koelkast onbeperkt houdbaar.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Gedroogde chilipeper

gedroogde hemelwijzende chilipepersHoe heet het?
Gedroogde chilipeper, droge chillipepers, dried chiles, gedroogde pepers.

Wat is het?
Gedroogde chilipepers zijn chilipepers gedroogd in de zon. Niks meer, niks minder (hoewel drogen in de oven, dehydrator of boven een vuurtje in principe ook mogelijk is). Het soort chilipeper en dus grootte en scherpte kan wel verschillen, maar daarover morgen meer in de post over chilipepers.

Hoe te gebruiken?
Gebruik een of meer gedroogde chilipepers in soep, stoof- of roerbakgerecht voor die extra kick. Eventueel het topje eraf snijden en de zaadjes eruit schudden. Je kunt ze op zich (zonder steeltje) wel eten, maar grote stukken zijn niet lekker om op te bijten, dus beter voor het eten er weer uit vissen of in kleinere stukjes snijden. Verkruimelen (bijvoorbeeld mbv een keukenmachine) en je hebt chili-flakes. Het ligt aan je eigen smaak of je de zaadjes erin of eruit laat. De scherpte van pepers is aan de buitenkant moeilijk te zien maar over het algemeen geldt: hoe kleiner hoe scherper. Toch blijft het voor echte kaaskoppen het verstandigst om ze van tevoren te proeven/testen. Droog nog jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

  • Alle posts mbt: chilipeper op een rijtje
  • Recept: zelf chili olie maken
  • Recept beroemd Sichuan gerecht: la zi ji
    (stukjes kip in een berg “chilipepers-die-je-niet-opeet”)
  • In Nederland staat “chilipoeder” voor een Zuid-Amerikaanse specerijenmix van gedroogde chilipeper met o.a. komijn, paprikapoeder en oregano. Maar let op, in Aziatische landen kent men dit niet en bedoelt men in recepten met “chilipoeder” gewoon fijn of minder fijn vermalen gedroogde chilipepers. Of gebruik het potje cayennepeper (poeder), maar dus in geen geval chilipoeder.
  • In de Koreaanse keuken kent men twee speciale soorten gedroogde chilipeper: kimchi poeder (gochugaru) en gedroogde peperdraadjes (shilgochu)

Andere posts over (gedroogde) chilipeper enzo:

Chilivlokken en Chilipoeder chilipeper Koreaanse gedroogde chilipeper (shilgochu) chilipeper voor Kimchi Kashmiri Chilli shichimi togarashi

Welke soorten gedroogde chilipepers zijn er grofweg te koop?
Van groot tot klein, van frisrood tot donker rookachtig bruin, in kleine bakjes van 10 gram tot grote zakken van 500 gram, van veel voor weinig tot weinig voor veel: (klik hier)

Roodgekookt rundvlees uit Sichuan

Redcooked Beef from Sichuan

“Rood-stoven” is een kookmethode uit China en betekent meestal dat vlees wordt gesudderd in een saus met veel (donkere) sojasaus. Maar in Sichuan is het de beroemde chilli bean paste die zorgt voor de kleur en smaak.

Ingrediënten
1.3 kg runderstoofvlees
3-5 cm verse gemberwortel
2 lente-uitjes
3 el arachide olie
6 el chilibonensaus (dat is dus 90 ml)
1 liter runderbouillon (verdund of neem water als je zoutarm gewend bent)
4 el shaoxing rijstwijn
2 el chinese donkere sojasaus
2 el sichuanpeperkorrels
1 steranijs
1 cao guo / zwarte kardemom (optioneel)
lente-ui en/of verse koriander ter garnering

Hak de gember fijn en de lente-ui in stukjes. Er blijft na het sudderen niet veel van over, dus het komt niet zo nauw. Je kunt hier dus net zo makkelijk gewone ui ipv lente-ui gebruiken. Snijd het vlees in stukken van 3-4 cm.

Verhit een braadpan op middelhoog vuur. Voeg de olie toe, laat heet worden en voeg dan de chilibonenpasta toe en roerbak zo’n 30 seconden tot de olie mooi roodgekleurd is en heerlijk ruikt. Voeg dan alle andere ingrediënten, behalve de sichuanpeper toe en laat aan de kook komen. (het vlees wordt dus niet eerst gebakken) Schep in het begin het schuim dat boven komt drijven eraf. Voeg dan de sichuanpepers toe. (als je die meteen al had toegevoegd zouden ze in het schuim drijven dat je af wilt scheppen)

Laat op het kleinste pitje rustig sudderen tot het vlees gaar is. Afhankelijk van het soort stoofvlees zo’n 2 tot 6 uur. Een slowcooker is helemaal ideaal. De saus/bouillon op het laatst nog even in laten koken en/of binden met wat maïzena en op smaak brengen met wat zout. Garneren met verse koriander en/of lente-ui.

Traditioneel geserveerd met rijst of noedels, maar omdat het een stuk minder scherp is dan je zou verwachten met 6 eetlepels chilibonenpasta vind ik het lekkerder met aardappelpuree. Daarbij een simpele groente zoals sperzieboontjes of Chinese broccoli.

Chilibonensaus uit Sichuan (toban jiang)

chilibonensausHoe heet het?
Chilibonensaus, chilibonenpasta, Sichuan sojabonensaus, chili bean paste, chili broad bean sauce, toban djan, toban jiang, dòubàn jiàng, 豆瓣酱.

Wat is het?
Chilibonensaus is een typisch Sichuanese chilipasta die wordt gemaakt door chilipepers, zout en tuinbonen maanden, buiten in aardenwerken potten te laten fermenteren, soms met toevoeging van tarwemeel of sojabonen. Er bestaan vele variaties in het recept, meer of minder pepers, wel of geen tuinbonen, veel of weinig gefermenteerd, met of zonder knoflook, noem maar op. De bekendste chilibonenpasta wordt gemaakt in Pixian, een provincie in Sichuan.

Hoe te gebruiken?
De “enige echte” chilibonenpasta’s uit Pixian worden nooit rauw gebruikt. Lekkerste is om die in wat olie te bakken, maar later meeverhitten of aan een saus toevoegen kan ook. De meer verwesterde varianten als die van Lee Kum Kee kun je wel rauw eten. Het smaakt een beetje naar sambal, maar dan met een diepere, gefermenteerde smaak. Zouter ook. In de ijskast nog maanden/jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Chilli bean paste
Wat is er te koop? (klik hier)

Sichuanpeper

sichuan peperHoe heet het?
Sichuan peper, Sichuan peperkorrels, Szechuan pepper, “bloempeper”, huā jiāo / 花椒 of shān jiāo / 山椒 (China), sanshō / 山椒 (Japan), chopi / 초피 (Korea).

Wat is het?
Sichuanpeper of szechuanpeper is de donker-roze (soms nog groene) schil van de kleine vruchtjes (Ø 2-3 mm) van een aantal soorten planten in het geslacht Zanthoxylum. In het Chinees heet het huajiao (“bloempeper”), ook wel shanjiao (“bergpeper”). Dit is ook de Japanse naam, maar dan uitgesproken als sanshō. Sichuanpeper heeft een geheel eigen smaak en geur die lastig met andere smaken te vergelijken is. Het is niet heet/pedis zoals de naam zou kunnen doen vermoeden, maar het heeft een droge citrusachtige smaak die een vreemd, verlammend effect op de tong heeft. Een beetje alsof je met je tong een batterij aanraakt. Het Chinees heeft een apart woord voor deze smaaksensatie: ma (麻).

Groene szechuan-peperHoe te gebruiken?
Onbehandeld bakken in olie tot het geur afgeeft, in marinades, of meestoven in gerechten. Een andere manier is de peperkorrels even droog te roosteren in een hete pan, net lang genoeg tot het begint te geuren. Daarna kunnen ze grof of fijngemalen verwerkt worden in gerechten. Onmisbaar in de Sichuan keuken.
Het is soms beter om voor gebruik de losse takjes, doornen en onregelmatigheden er tussenuit te vissen.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)

Sichuanpeper-zout mengsel

Sichuan peper zoutChinese gunpowder / Huājiāo yán / 花椒研

1 eetl sichuan peper
2 eetl grof zeezout

Verhit de sichuanpeper en het zeezout in een droge koekenpan met dikke bodem. Rooster op niet te hoog vuur, blijf roeren tot het zeezout een tint donkerder is geworden en het mengsel heerlijk geurt. Ongeveer 3 tot 5 minuten. Let op dat de sichuanpepertjes niet verbranden. Laat het mengsel afkoelen voordat je het fijn maalt in een vijzel of oude koffiemolen. Bewaar in een zoutvaatje. Lekker over gekookte sperzieboontjes en onmisbaar over de boerenkoolstamppot.

Sichuan Chili Olie

Sichuan Chili Olie Deze typische combinatie van chilipeper met sichuanpeper en olie noem ik “Sichuan in een flesje”. Veel recepten uit de Sichuan keuken beginnen met olie en gedroogde chilipeper, maar die stap kun je overslaan als je dit flesje in de koelkast hebt staan.

RECEPT (La Jiao You / Hong You)

6 el sichuanpeper
8 el chili flakes
1 tl zout
1 el sesamolie of sesamzaad
360 ml arachide olie

Doe alles behalve de olie in een hittebestendige schaal.
Verwarm de olie tot tussen de 107°C en 125°C.
Giet de warme olie over de ingrediënten.
Gebruik een thermometer om de olie te tempen, bij die temperatuur bruist de olie niet als je ‘m over de chilivlokken giet (of als je er een stukje brood in gooit), maar pas evengoed op met deze hete olie. De olie kan beter iets te heet zijn dan te koud, bij te koude olie worden de smaken niet opgenomen, bij te hete olie kunnen de ingrediënten verbranden.
Laat een dag staan om goed op smaak te komen.
Zeven is niet perse nodig, maar staat wel mooier en eet ook prettiger.
Liefst bewaren in de koelkast, niet langer dan een paar weken tot maanden. Daarna krijgt ie een ranzig smaakje.

Recepten waarin deze chili olie gebruikt wordt:
Geroerbakte SpitskoolKip Bang BangSichuan Boiled BeefVarkensvleesplakjes in pittige saus met knoflookPlakjes kalfstong uit SichuanChicken With Chiles (la zi ji)

Sichuan Cookery van Fuchsia Dunlop

Zonder overdrijven kun je zeggen dat Fuchsia Dunlop met dit boek de kookbijbel van de Sichuan Keuken heeft geschreven en met recht op nummer 9 in de Guardian’s lijst van beste kookboeken allertijden staat. In het engels, 395 bladzijden, 137 recepten, een uitgebreide introductie over de Sichuanese Keuken, basis snijtechnieken, kookmethoden, equipment, basisingrediënten, de 23 typische smaken en de 56 kooktechnieken van Sichuan uitgelegd.

Dunlop is de eerste en vooralsnog enige westerlinge die is afgestudeerd aan het beroemde Sichuan Institute of Higher Cuisine in Chengdu, de hoofdstad van de Sichuan. Daarnaast deed ze enorm veel fieldwork onder beroemde en minder beroemde chefs in Chengdu om uiteindelijk tot dit standaard werk te komen. Alle klassiekers staan erin, met inleiding en achtergrond.

De Sichuan keuken is een beetje een “boerenkeuken”. Geen ingewikkelde hoogstandjes, indrukwekkende presentatiepoespas of delicate smaken. Daarom heel geschikt voor thuiskoks. Hieronder een aantal van mijn favoriete gerechten (met recept)

Recepten gemaakt uit dit boek

Fuchsia's Gong Bao Chicken Chicken With Chiles (la zi ji) Man & Wife Veal Tongue Slices Cold and Garlicky Pork Sichuan Boiled Beef Sichuanese Rabbit Salad

Bestellen
Enthousiast geworden? Bestel via onderstaande linkjes of de banner rechtsboven en sponsor automatisch deze site.

Bij Bol Nederland, klik:
Sichuan Cookery, de Engelse editie
Land of plenty, de Amerikaanse editie

Bij Amazon UK, klik:
Sichuan Cookery, de Engelse editie
Land of Plenty, de Amerikaanse editie

NB. De Amerikaanse editie “Land of Plenty” (andere titel, zelfde boek) werkt met ounces, cups en inches. De Engelse editie “Sichuan Cookery” werkt met grammen, milliliters en centimeters. Beide in het Engels, er is nog geen Nederlandse vertaling beschikbaar.

Zwarte kardemom

Hoe heet het?
Zwarte kardemom kun je onderverdelen in twee varianten:
Zwarte kardemom
=> Amomum costatum
(Chinese/Vietnamese keuken, grotere peul, links op foto)
Namen: amomum tsao-ko, cǎo guǒ / 草果.
=> Amomum subulatum
(Indiase keuken, kleinere peul, rechts op foto)
Namen: zwarte kardemom, black cardamom, brown cardamom, Nepal cardamom, large cardamom.

Wat is het?
Zwarte kardemom is de donkerbruine peulvrucht van een kruidachtige struik, lid van de gemberfamilie, zusje van de groene kardemom. De geur doet sterk aan kamfer denken, mottenballen dus. In India worden de peulen boven een vuurtje gedroogd en krijgen daardoor ook een rokerig aroma. (in China niet of niet altijd)

Hoe te gebruiken?
De zaadjes in de peulen worden in India gebruikt in sommige currymengsels, maar het is gebruikelijker om de hele peulen mee te laten sudderen in stoofpotjes. Voor het serveren er wel even uithalen. Droog en donker jaren te bewaren.

Tips, weetjes & recepten

Wat is er te koop? (klik hier)